Interpretacja indywidualna z dnia 26.04.2016, sygn. IBPB-1-1/4511-119/16/EN, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, sygn. IBPB-1-1/4511-119/16/EN

w zakresie sposobu ustalenia wysokości dochodu w związku z przystąpieniem do spółki jawnej w trakcie roku podatkowego

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku opatrzonym datą 22 grudnia 2015 r. (data wpływu do tut. Biura 23 lutego 2016 r.), uzupełnionym 18 kwietnia 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie sposobu ustalenia wysokości dochodu w związku z przystąpieniem do spółki jawnej w trakcie roku podatkowego jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 lutego 2016 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie sposobu ustalenia wysokości dochodu w związku z przystąpieniem do spółki jawnej w trakcie roku podatkowego. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 7 kwietnia 2016 r., wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło 18 kwietnia 2016 r.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 6 listopada 2015 r. do spółki jawnej (dalej: Spółka) przystąpiło dwóch nowych wspólników (w tym Wnioskodawczyni). W związku z powyższym, zmieniły się udziały w zyskach Spółki, dwóch dotychczasowych wspólników, które do tej pory wynosiły po 50%. Wprowadzona zmiana, została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym 30 listopada 2015 r. Udziały każdego ze wspólników w spółce od tego dnia wynoszą po 25%.

W uzupełnieniu wniosku ujętym w piśmie z 12 kwietnia 2016 r. Wnioskodawczyni wskazała, że:

• dochody uzyskiwane w ramach spółki jawnej opodatkowuje wg skali podatkowej zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• spółka jawna zdarzenia gospodarcze ewidencjonuje w podatkowej księdze przychodów i rozchodów,
• w dniu 6 listopada 2015 r. zmieniły się udziały w spółce jawnej bowiem dotychczasowych dwóch wspólników mających po 50% udziałów w jej zyskach poszerzyło swoje grono o kolejnych dwóch wspólników (w tym Wnioskodawczynię). Wprowadzona zmiana została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 30 listopada 2015 r. Udziały Wnioskodawczyni w spółce wynoszą od tego dnia 25%.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowo Wnioskodawczyni ustala dochód (przychody i koszty uzyskania przychodów) z udziału w spółce jawnej w związku z przystąpieniem do spółki...

Zdaniem Wnioskodawczyni, przychody i koszty w spółce jawnej dzielone są na wspólników generalnie w zależności od daty dokonania operacji gospodarczej wskazanej na dokumentach. Oznacza to, że:

1. Przychody i koszty zrealizowane i udokumentowane paragonami i fakturami wystawianymi w okresie do 29 listopada 2015 r. dzielone są proporcji po 50% na dwóch wspólników, którzy byli w spółce we wskazanym okresie. Czyli na Wnioskującą przypada 0% tych wartości.
2. Przychody i koszty zrealizowane i udokumentowane paragonami i fakturami wystawianymi w okresie od 30 listopada 2015 r. dzielone są w proporcji po 25% na czterech wspólników, którzy są w spółce we wskazanym okresie. Czyli na Wnioskującą przypada 25% tych wartości.
3. Przychody i koszty zrealizowane i udokumentowane fakturami wystawianymi w okresie od 30 listopada 2015 r. ze wskazanym okresem rozliczeniowym, jako miesiąc listopad dzielone są w proporcji po 25% na czterech wspólników, którzy są w spółce we wskazanym dniu wystawienia faktury. Czyli na Wnioskującą przypada 25% tych wartości.
4. Koszty zrealizowane i udokumentowane dokumentami wystawianymi w okresie od 30 listopada 2015 r. dzielone są w proporcji po 25% czterech wspólników, którzy są w spółce we wskazanym okresie (dotyczy to np. zapłaconej dnia 15 grudnia 2015 r. składki na ubezpieczenie społeczne przez płatnika od wypłat zrealizowanych 10 listopada 2015 r. pomimo że wynikają z list płac pracowników spółki za październik 2015 r. - tu dokumentem księgowym jest złożona deklaracja DRA wraz z potwierdzeniem zapłaty określającym datę księgowania tej operacji gospodarczej). Czyli na Wnioskującą przypada 25% tych wartości.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 4 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm. dalej: k.s.h.), spółka osobowa to spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa i spółka komandytowo-akcyjna. W myśl natomiast art. 51 k.s.h., każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zyskach i uczestniczy w stratach w tym samym stosunku bez względu na rodzaj i wartość wkładu. Określony w umowie spółki udział wspólnika w zysku odnosi się, w razie wątpliwości, także do jego udziału w stratach. Umowa spółki może zwolnić wspólnika od udziału w stratach. Cytowane powyżej przepisy nie przewidują możliwości wyłączenia wspólnika z udziału w zyskach spółki. Spółka jawna jest osobową spółką prawa handlowego i tym samym nie posiada osobowości prawnej. Z punktu widzenia prawa podatkowego podatnikami są poszczególni wspólnicy spółki. Sposób opodatkowania dochodu z udziału w spółce osobowej jest uzależniony od cywilnoprawnego statusu danego wspólnika. Jeżeli wspólnikiem spółki osobowej jest osoba fizyczna, to dochód z udziału w tej spółce podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 5b ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niebędąca osobą prawną, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1, uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (tj. z pozarolniczej działalności gospodarczej). Przy czym, w myśl art. 5a pkt 26 ww. ustawy, przez spółkę niebędącą osobą prawną, należy rozumieć spółkę niebędącą podatnikiem podatku dochodowego.

W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do:

1. rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat,
2. ulg podatkowych związanych z prowadzoną działalnością w formie spółki niebędącej osobą prawną.

(art. 8 ust. 2 ww. ustawy).

Wyjaśnić należy, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie regulują kwestii związanych ze sposobem ustalania prawa do udziału w zysku wspólnika spółki osobowej (w tym jawnej). Kwestie te regulowane są m.in. przepisami k.s.h. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych regulują wyłącznie kwestię sposobu ustalania wysokości udziału podatnika w przychodach oraz kosztach uzyskania przychodu spółki w przypadku, gdy z odrębnych przepisów, statutu bądź umowy spółki nie wynika wysokość udziału podatnika w zysku spółki. Pamiętać przy tym należy, że koszty uzyskania przychodu przypadające na podatnika należy ustalać według takiej samej wysokości udziału, jak jego przychody.

Zatem z uwagi na transparentność podatkową spółki osobowej, przychód należny jest alokowany na poszczególnych wspólników w takiej proporcji, w jakiej wspólnicy partycypują w jej zysku na podstawie umowy spółki. Podobnie ustala się wysokość kosztów uzyskania przychodów u każdego wspólnika, uwzględniając jednak te wydatki, które nie mogą stanowić kosztu podatkowego u danego wspólnika. Dopiero dochód określony na podstawie tak ustalonych kwot przychodu oraz kosztów uzyskania przychodu podlega u wspólnika opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Proporcję, o której mowa w art. 8 powołanej ustawy, ustala się w stosunku do przysługującego wspólnikowi, będącemu osobą fizyczną, udziału w przychodach i kosztach spółek osobowych, stosownie do postanowień zawartych w umowie spółki, przy czym pod pojęciem udziału należy rozumieć udział w zyskach tej spółki. Zarówno więc przychody, koszty uzyskania przychodu, jak i wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów, straty i ulgi podatkowe, powinny być rozliczane przez Wnioskodawczynię, będącą wspólnikiem spółki osobowej proporcjonalnie do jej udziału w zyskach tej spółki, przewidzianego w umowie spółki osobowej.

Odnosząc się do kwestii dotyczącej daty dokonania zmian osobowych spółki jawnej i charakteru wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego należy stwierdzić, że Krajowy Rejestr Sądowy został utworzony w oparciu o ustawę z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz.U. z 2015 r., poz. 1142). Wpis do rejestru może mieć charakter konstytutywny lub deklaratoryjny. Wpisem konstytutywnym jest wpis, którego dokonanie stanowi przesłankę konieczną wywołania określonego skutku materialnoprawnego, w konsekwencji powoduje powstanie, zmianę lub ustanie prawa bądź stosunku prawnego np. powstanie spółek prawa handlowego (w tym spółki jawnej), czy ich ustanie. Wówczas wpis taki warunkuje powstanie podmiotu, co oznacza, że jeśli dany podmiot nie zostanie wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego, w ogóle nie powstanie.

Art. 25¹ § 1 K.s.h. stanowi, że spółka jawna powstaje z chwilą wpisu do rejestru.

Przepis nie wskazuje jednak na charakter dalszych zmian umowy spółki jawnej i przez to nie przesądza o konstytutywnym charakterze zmian umowy spółki. Wpisem deklaratoryjnym jest wpis ujawniający stan prawny, którego zaistnienie jest niezależne od dokonania wpisu i służy do potwierdzenia powstania, zmiany lub ustania prawa bądź stosunku prawnego. Wpis deklaratoryjny niczego nie tworzy ani nie zmienia, a ma jedynie na celu potwierdzenie istniejącego już stanu prawnego. Przykładem tego rodzaju wpisów są wpisy do rejestru dłużników niewypłacalnych, ale także wpis członków rady nadzorczej, czy też wpis wspólników osobowych spółek prawa handlowego.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, w dniu 6 listopada 2015 r. do spółki jawnej przystąpiło dwóch nowych wspólników (w tym Wnioskodawczyni). W związku z powyższym, zmieniły się udziały w zyskach Spółki dwóch dotychczasowych wspólników, które do tej pory wynosiły po 50%. Wprowadzona zmiana została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym 30 listopada 2015 r. Udziały każdego ze wspólników w spółce od tego dnia wynoszą po 25%. W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że dochody uzyskiwane w spółce jawnej opodatkowuje wg skali podatkowej zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Spółka zdarzenia gospodarcze ewidencjonuje w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że Wnioskodawczyni jako nowy wspólnik spółki jawnej ustalając podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych powinna rozpoznawać przychody i koszty podatkowe wynikające z działalności tej spółki, ustalając tym samym dochód do opodatkowania, proporcjonalnie do posiadanego na moment uzyskania przychodów i poniesienia kosztów udziału w zysku spółki, uwzględniając dzień przystąpienia do spółki.

Z powyższego wynika zatem, że momentem od którego należy rozpoznawać wskazane we wniosku przychody i koszty podatkowe nie jest, jak twierdzi Wnioskodawczyni, dzień wpisu zmian składu osobowego spółki jawnej do Krajowego Rejestru Sądowego lecz moment, w którym Wnioskodawczyni przystąpiła do spółki jawnej, tj. dzień 6 listopada 2015 r.

Stanowisko Wnioskodawczyni należy zatem uznać za nieprawidłowe.

Końcowo wskazać należy, że ustalając dochód ze spółki jawnej (stanowiący różnicę pomiędzy przychodami, a kosztami ich uzyskania), należy uwzględnić przychody należne po przystąpieniu do Spółki choćby nie zostały one otrzymane. W myśl bowiem art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Ustalając natomiast koszty uzyskania przychodów, Wnioskodawczyni winna uwzględniać ich związek z przychodami uzyskanymi ww. okresie (tzw. koszt bezpośredni lub koszt pośredni), jak również fakt, że u podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów, zgodnie z art. 22 ust. 6b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 5e, 6ba, 6bb i 7b, uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu. Wnioskodawczyni winna mieć również na względzie, szczególne zasady rozliczania kosztów wynikające z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, np. dot. rozliczania tzw. kosztów pracowniczych (por. art. 22 ust. 6ba, 6bb, art. 23 ust. 1 pkt 55, 55a, art. 23 ust. 3d ww. ustawy).

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.).Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach