Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 13.05.2005, sygn. DD/415-10/05, Urząd Skarbowy w Chełmie, sygn. DD/415-10/05

Kiedy płatnik ma prawo naliczyć 50% koszty uzyskania przychodu z tytułu wykonywania prac będących przedmiotem praw autorskich dla pracowników zatrudnionych na podstwie umowy o pracę?

POSTANOWIENIE

Na podstawie art. 216, art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa /Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz.60/ Naczelnik Urzędu Skarbowego po rozpatrzeniu wniosku Płatnika o interpretację zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej stosowania 50% kosztów uzyskania przychodu ze stosunku pracy z tytułu wykonywania prac, będących przedmiotem prawa autorskiego - postanawia uznać stanowisko Płatnika za nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 lutego 2005r. Płatnik wystąpił z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji w zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego dotyczącym stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich określonych w art. 22 ust. 9 pkt. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 z późn.zm./. Z treści zapytania oraz przedłożonego aneksu do umowy o pracę wynika, że strony tej umowy ustaliły, iż wynagrodzenie pracownika obejmuje także wynagrodzenie należne twórcy z tytułu autorskich praw majątkowych, wysokość wynagrodzenia z tytułu autorskich praw majątkowych stanowi 30% wynagrodzenia, określonego w umowie o pracę. W § 2 zarządzenia wydanego przez Dyrektora wyszczególniono prace twórcze stanowiące przedmiot prawa autorskiego. Na koniec roku poszczególni pracownicy składają do dyrektora wnioski o zakwalifikowanie ich prac do czynności będących przedmiotem prawa autorskiego. W tym momencie ustalany jest faktyczny udział wynagrodzenia z tytułu praw autorskich w ogólnym wynagrodzeniu. Płatnik pyta, czy ma prawo odliczać 50% kosztów uzyskania przychodów od prac będących przedmiotem praw autorskich w każdym miesiącu zgodnie z zawartymi umowami. Zdaniem Płatnika 50% koszty uzyskania ma prawo odliczyć w momencie zaakceptowania wniosków przez Dyrektora. Zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. z 2000r. Nr 14, poz. 178 z późn.zm/ koszty uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami określa się w wysokości 50% w stosunku do uzyskanego przychodu. Powyższy przepis zasadnicze znaczenie przypisał unormowaniom ustawy z dnia 4 lutego 1994r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych /Dz.U. z 2000r Nr 80, poz. 904/. W myśl art. 1 w/w ustawy przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi /literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe/, plastyczne, fotograficzne, lutnicze, wzornictwa przemysłowego, architektoniczne, architektoniczno - urbanistyczne i urbanistyczne, muzyczne i słowno-muzyczne, sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne, audiowizualne /w tym filmowe/. W świetle powyższej definicji nie sposób uznać za przedmiot prawa autorskiego zestawienia faktów, zgromadzenia określonych danych /odpowiedź na kwerendę/ czy opracowywanie komputerowych baz danych zbiorów muzealnych, bowiem nie mają one twórczego i oryginalnego charakteru, nie kreują także niczego nowego. Jak stwierdził NSA w wyroku z dnia 12 lutego 1999r. (I SA/LU 29/98) - nie jest utworem taki rezultat pracy, który jest zdeterminowany przez opisywany obiekt lub zjawisko, założony cel /funkcję/, który jest jednym z możliwych do osiągnięcia przez osoby /specjalistów/ podejmujących się tego zadania, a ochrona prawno autorska nie rozciąga się też na sam proces twórczy, metodę twórczą czy technikę zastosowaną przy tworzeniu dzieła. Także wprowadzenie do utworu /tekstu/ poprawek nie mających charakteru merytorycznego, a jedynie będących poprawkami stylistycznymi czy korektorskimi, nie jest przejawem działalności twórczej i nie uzasadnia przyznania osobie, która dokonała takich poprawek, przymiotu twórcy utworu /wyrok SN z 7 listopada 2003r. V CK 391/02/. Także fotografia nie będzie utworem, jeżeli stanowić będzie wynik rutynowej czynności, możliwej do powtórzenia w bardzo zbliżonej postaci przez osobę trzecią. W przypadku, gdy będziemy mieć do czynienia z "prostym", powtarzalnym sfotografowaniem przedmiotu z jakim najczęściej mamy do czynienia w odniesieniu do fotografii-reprodukcji muzealnej, przyjąć możemy, iż w zdecydowanej większości nie będą one stanowiły utworu w rozumieniu w/w przepisu. Z przedstawionego stanu prawnego wynika, że odpowiedź na pytanie, czy dane dzieło spełnia kryteria do uznania go za utwór w rozumieniu prawa autorskiego wymaga każdorazowej analizy, przy czym nie wystarczy sama kwalifikacja dokonana przez Dyrektora Muzeum. W przypadku wątpliwości co do zasadności zastosowania przez płatnika 50% kosztów, właściwym w tej kwestii jest Departament Prawa Autorskiego i Praw Pokrewnych Ministerstwa Kultury i Sztuki w Warszawie ul. Krakowskie Przedmieście 15/17. Jak wynika z okoliczności stanu faktycznego, sformułowanie zawarte w aneksie do umowy o pracę jest zbyt ogólne nie wskazuje, które prace autorskie wymienione w zarządzeniu stanowią przedmiot danej umowy. Dodatkowo podkreślenia wymaga fakt, ze w przypadku umowy o pracę pracownik /autor/ otrzymuje wynagrodzenie składające się z kilku elementów, lecz nie wszystkie one stanowią podstawę dla uwzględnienia 50% kosztów uzyskania przychodów, do takich elementów nie można zaliczyć dodatku za wysługę lat.Przesłanką do zastosowania art. 22 ust. 9 pkt. 3 w/w ustawy - jest przeniesienie praw do utworu lub korzystanie z praw do niego przez pracodawcę. O rozporządzeniu przez autora prawami autorskimi świadczyć powinna odpowiednia klauzula o przeniesieniu przez twórcę na nabywcę praw autorskich, zamieszczona w zawieranej umowie, będąca aktem rozporządzenia tymi prawami - gdzie ustalone wynagrodzenie stanowi zapłatę za przeniesienie tych praw. Nabycie praw do utworu przez pracodawcę ma także ograniczony zakres czasowy. Prawa autorskie w momencie stworzenia utworu powstają pierwotnie na rzecz pracownika. Po przyjęciu utworu przez pracodawcę, następuje nabycie przez niego majątkowych praw autorskich. W świetle art. 13 ustawy, jeżeli pracodawca nie zawiadomi twórcy w terminie sześciu miesięcy od dostarczenia utworu o jego przyjęciu, nie przyjęciu lub uzależnieniu przyjęcia od dokonania określonych zmian w wyznaczonym w tym celu odpowiednim terminie, uważa się, że utwór został przyjęty bez zastrzeżeń. Strony mogą określić inny termin. W aneksie do umowy o pracę nie określono innego terminu. Zatem, składanie pod koniec roku do Dyrektora wniosków przez poszczególnych pracowników o zakwalifikowanie ich prac do czynności będących przedmiotem prawa autorskiego, nie ma na celu nabycia przez pracodawcę majątkowych praw autorskich, gdyż niejednokrotnie upłynął termin sześciu miesięcy i w myśl art. 13 ustawy, należy uważać że dane dzieło zostało przyjęte bez zastrzeżeń. Zastosowanie przez pracodawcę 50% kosztów uzyskania przychodu uzależnione jest od faktu uzyskania przez pracownika przychodu za wykonanie czynności /dzieła/ będącej przedmiotem prawa autorskiego. Możliwość zastosowania w/w stopy procentowej z tytułu przychodów wynikających ze stosunku pracy, powinna wynikać z samej umowy o pracę w której wyodrębniony byłby przychód z praw autorskich oraz dokumentów wewnętrznych ustalonych przez pracodawcę, które dawałyby możliwość wyodrębnienia tej części wynagrodzenia, w skali miesiąca, która związana była z wykonywaniem czynności czy prac objętych prawami autorskimi. Płatnik jest zobowiązany uwzględnić 50% koszty uzyskania przychodu przy naliczaniu należnych zaliczek w miesiącach, w których faktycznie one się należały tzn. były wykonywane przez pracowników zadania przy których było zasadne ich stosowanie. W związku z powyższym postanowiono jak na wstępie.