Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 12.09.2005, sygn. PD/2/415-28/05/54763, Drugi Śląski Urząd Skarbowy w Bielsku-Białej, sygn. PD/2/415-28/05/54763

Czy środki transferowane z umowy grupowego ubezpieczenia na życie z funduszem inwestycyjnym do pracowniczego programu emerytalnego w ramach przekształcenia grupowego ubezpieczenia w pracowniczy program emerytalny są zwolnione z opodatkowania podatkiem od dochodów kapitałowych?

Stan faktyczny: Wnioskodawca od wielu lat prowadzi na rzecz swoich pracowników grupowe ubezpieczenia na życie z funduszem inwestycyjnym, mające na celu gromadzenie dodatkowych środków na cele emerytalne. Pracodawca korzystał z tego tytułu z preferencji w ustalaniu składek na ubezpieczenia społeczne. W 2004 roku, chcąc kontynuować finansowanie składek na rzecz pracowników, korzystając w dalszym ciągu z ulgi na podstawie art. 56 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych (Dz. U. Nr 116, poz. 1207) złożył do Komisji Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych wniosek o wpis pracowniczego programu emerytalnego do rejestru. Zgodnie z art. 56 ust. 2 pkt 1 ustawy o pracowniczych programach emerytalnych środki zgromadzone przed przystąpieniem do programu są przekazywane do tego programu i traktowane jako środki pochodzące ze składki podstawowej. W sytuacji, gdy w przypadku przekształcenia umowy gromadzącej i zarządzającej środkami, uczestnik programu nie składa dyspozycji przekazania środków, przekazanie na rachunek uczestnika prowadzony w ramach pracowniczego programu emerytalnego odbywa się na zasadzie przeksięgowania wewnętrznego z chwilą przystąpienia pracownika do programu. Realnym dysponentem środków jest instytucja zarządzająca środkami lub w szczególnych przypadkach pracodawca, nie zaś pracownik.W związku z powyższym wnioskodawca uważa, że wydaje się uzasadnione twierdzenie, iż w przypadku przekształcenia umowy grupowego ubezpieczenia w pracowniczy program emerytalny, środki nie zostają przedstawione do dyspozycji uczestnika, a tylko to mogłyby skutkować powstaniem obowiązku podatkowego. Co więcej środki gromadzone w ubezpieczeniowych funduszach kapitałowych nie podlegają opodatkowaniu do momentu ich wypłaty, przez co ustawodawca rozumiał przedstawienie ich do dyspozycji uczestnika. Wnioskodawca informuje, że w Sejmie RP trwają prace nad uchwaleniem ustawy o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ustawy o przyjęciu przez Skarb Państwa zobowiązań Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieprzekazanych składek do otwartych funduszy emerytalnych oraz ustawy o pracowniczych programach emerytalnych. Przedmiotem zmiany ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest jednoznaczne zwolnienie transferu środków zgromadzonych w grupowej formie ubezpieczeń na życie związanej z funduszem inwestycyjnym lub w innej formie gromadzenia środków na cele emerytalne dla pracowników - do pracowniczego programu emerytalnego, zgodnie z przepisami o pracowniczych programach emerytalnych. Z uzasadnienia do projektu ustawy wynika jednoznacznie, iż powodem wprowadzenia przedmiotowej zmiany jest usunięcie wątpliwości interpretacyjnych dotyczących kwestii istnienia obowiązku podatkowego wobec transferów środków w przypadku przekształcenia umowy grupowego ubezpieczenia w pracowniczy program emerytalny. W związku z powyższym Spółka stwierdza, że intencją ustawodawcy już przy wprowadzeniu przepisów ustawy o pracowniczych programach emerytalnych dotyczących przekształcenia umów grupowego ubezpieczenia w pracownicze programy emerytalne było zwolnienie transferów z opodatkowania podatkiem od dochodów kapitałowych. Wnioskodawca informuje, że ustawodawca w uzasadnieniu projektu ustawy stwierdza, że w przypadku dokonywania przeniesienia środków na mocy art. 56 ustawy o pracowniczych programach emerytalnych nie dochodzi do wypłaty środków osobie ubezpieczonej, co oczywiście podlegałoby opodatkowaniu. Na poparcie powyższej tezy wnioskodawca wskazuje treść art. 21 ust. 58 b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, iż wolne od podatku są wypłaty środków zgromadzonych w pracowniczym programie emerytalnym dokonane na rzecz uczestnika lub osób uprawnionych do tych środków po śmierci uczestnika, w związku z art. 56 ust. 2 pkt 1 ustawy o pracowniczych programach emerytalnych, którego treść stanowi, iż środki zgromadzone przed przystąpieniem pracownika do programu są przekazywane do tego programu i traktowane jako środki pochodzące ze składki podstawowej. Spółka stwierdza zatem, że w momencie wpisu programu do rejestru dotychczasowa umowa ubezpieczenia staje się umową w ramach pracowniczego programu emerytalnego a środki zgromadzone w ramach przekształcenia umowy ubezpieczenia stają się automatycznie składką podstawową, której wypłata na rzecz uczestnika lub transfer są wolne od podatku. Wnioskodawca informuje, że inny punkt widzenia przedstawia Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdzając, iż obowiązek podatkowy powstaje w momencie otrzymania lub przedstawienia do dyspozycji podatnika dochodu, uznając równocześnie, że przy przekształceniu ubezpieczenia grupowego z funduszem kapitałowym w pracowniczy program emerytalny środki pozostawione są do dyspozycji uczestników programu. Zdaniem wnioskodawcy stwierdzenie obowiązku podatkowego wobec transferu środków z umowy grupowego ubezpieczenia z funduszem inwestycyjnym do pracowniczego programu emerytalnego spowodowałoby obciążenie uczestników programu negatywnymi konsekwencjami niedoskonałości prawa podatkowego i niestabilności interpretacji przepisów prawa, co według Spółki nie znajduje uzasadnienia w klauzulach generalnych.