Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 23.12.2004, sygn. PD II 415/18/2004, Urząd Skarbowy w Oławie, sygn. PD II 415/18/2004

Stan faktyczny: pracodawca zawarł z pracownikiem umowę, w myśl której zobowiązał się do sfinansowania kosztów szkolenia pracownika, a pracownik do przepracowania u tego pracodawcy trzy lata, z zastrzeżeniem, że w razie wcześniejszego rozwiązania umowy pracownik zobowiązany będzie do zwrotu kosztów tego szkolenia. Pracownik nie dotrzymał warunków umowy i rozwiązał umowę o pracę przed terminem. Nowy pracodawca pokrył za pracownika koszty szkolenia, do zwrotu których został pracownik zobowiązany. Pytanie: czy w przedstawionym stanie faktycznym powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym?Który zakład jest zobowiązany do potrącenia podatku dochodowego?

Na podstawie art. 14a par. 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137 poz. 926 ze zm.), w związku ze złożonym pismem z dnia 08.12.2004 r. w sprawie udzielenia pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Oławie informuje, iż zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21 i 52 i 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z pewnymi zastrzeżeniami, suma dochodów ze wszystkich źródeł przychodów.Art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. stanowi, iż za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności : wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.Treść powyższego przepisu wskazuje, że do przychodów pracownika zaliczać należy praktycznie wszystkie otrzymane przez niego świadczenia, które mógł on otrzymać jako pracownik. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę (lub umowy o podobnym charakterze), ale również wszystkie inne przychody, niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakiś sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy. W świetle powyższych unormowań świadczenie pieniężne poniesione na rzecz pracownika również na podnoszenie kwalifikacji zawodowych ma charakter przychodu ze stosunku pracy. Przy czym bez znaczenia jest w tym wypadku fakt, w czyim interesie leżało związane -w tym przypadku- ze szkoleniem podniesienie kwalifikacji podatnika lub kto z tego tytułu odniósł korzyść.Jednocześnie fakt, że świadczenie to zaliczyć należy do przychodów ze stosunku pracy nie przesądza, o jego opodatkowaniu, bowiem katalog zwolnień przedmiotowych zawarty w art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. wyszczególnia wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego pracownika, z wyjątkiem wynagrodzeń otrzymywanych za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnień z części dnia pracy, przysługujących pracownikom podejmującym naukę w szkołach lub podnoszącym kwalifikacje zawodowe w formach pozaszkolnych jako wolnych od podatku dochodowego od osób fizycznych. Przy czym zwolnienie to ma zastosowanie, jeżeli pracownik przed otrzymaniem świadczenia złoży pracodawcy oświadczenie, iż poniesionych na ten cel wydatków nie zaliczy do wydatków podlegających odliczeniu w ramach ulgi na odpłatne dokształcanie i doskonalenie zawodowe lub odpłatne kształcenie w szkołach wyższych (art. 21 ust. 9 ustawy). W oparciu o wyżej wymieniony przepis zwolnieniem z opodatkowania objęto świadczenia przyznane pracownikowi na podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej oraz Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 12 października 1993 r. w sprawie zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych (Dz. U. Nr 103, poz. 472 ze zm.). Rozporządzenie to określa, iż zakład pracy zawiera z pracownikiem, który podejmuje naukę na podstawie skierowania tego zakładu, umowę określającą wzajemne prawa i obowiązki stron, tj. pracownika i pracodawcy. Przepis § 6 ust. 2 rozporządzenia wskazuje, że w przypadku gdy pracownik, który otrzymał od zakładu pracy świadczenia i w trakcie nauki lub po jej zakończeniu w terminie określonym w umowie (nie dłuższym jednak niż 3 lata): 1) rozwiąże stosunek pracy za wypowiedzeniem, 2) z którym zakład rozwiąże stosunek pracy bez wypowiedzenia z jego winy, 3) stosunek pracy wygaśnie na mocy art. 52 kp, - jest obowiązany do zwrotu kosztów poniesionych przez zakład pracy na jego naukę w wysokości proporcjonalnej do czasu pracy po ukończeniu nauki lub czasu pracy w okresie nauki, chyba że zakład pracy odstąpi od żądania zwrotu kosztów w części lub w całości.- w Pana przypadku do zwrotu dwukrotnej wartości całkowitych kosztów poniesionych za szkolenie przez zakład pracy, zgodnie z umową zawartą 18 listopada 2002 pomiędzy dotychczsowym zakładem a Panem jako stroną.Ze stanu faktycznego przedstawionego w sprawie wynika, iż po zakończeniu szkolenia podatnik nie przepracował u poprzedniego pracodawcy okresu wyznaczonego w umowie, w związku z tym na mocy jej postanowień zobowiązany został do zwrotu kosztów poniesionych przez zakład na jego edukację. Co do zasady obowiązek zwrotu tych kosztów ciąży na pracowniku a nie na nowym pracodawcy. Niemniej jednak, obecny pracodawca może dokonać za pracownika zwrotu kosztów jego nauki na rzecz poprzedniego pracodawcy. Jednakże powołane rozporządzenie z dnia 12 października 1993 r. nie przewiduje, aby w związku z taką sytuacją nowy pracodawca zawierał z pracownikiem umowę dotyczącą praw i obowiązków stron w związku z podjęciem przez pracownika nauki. Umowa ta jest bowiem zawierana w przypadku ponoszenia przez pracodawcę świadczeń na rzecz pracownika przed lub w trakcie pobierania przez niego nauki a nie po jego zaprzestaniu. Świadczenie to zatem nie będzie podlegało zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy z dnia 21 lipca 1991 r. bowiem jest ono jedynie uregulowaniem wcześniejszych wynikających z zawartej umowy zobowiązań pracownika wobec byłego pracodawcy, a nie świadczeniem na podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracownika. Tak więc kwoty wydatkowane przez obecnego pracodawcę, tytułem zwrotu kosztów kształcenia pracownika dla poprzedniego pracodawcy, to wydatki poniesione za pracownika uznawane w myśl art. 12 ustawy z dnia 21 lipca 1991 r. za jego przychód ze stosunku pracy. Przychód ten, jako że nie korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ustawy, podlega opodatkowaniu łącznie z innym składnikami wynagrodzenia w miesiącu dokonania zwrotu. Rozwiązanie umowy o pracę pomiędzy Panem a dotychczsowym zakładem - "pracodawcą" nastąpiło 30.11.2004 r. Do tego okresu nowy pracodawca zobowiązał się do pokrycia przelewem wyliczonych kosztów szkolenia w wysokości 10.846,91 zł - za studia podyplomowe i uzyskanie dyplomu " Europejskiego Inżyniera Spawalnika " dlatego też zakład pracy którego był Pan jeszcze pracownikiem był zobowiązany do potrącenia podatku.Z treści przedłożonych umów zawartych w dniach: 18.11.2002 r.; 14.03.2003; 24.09.2003 r; między Panem a dotychczsowym zakładem wynika, że wysokość podlegających zwrotowi kosztów podnoszenia kwalifikacji ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu w stosunku do okresu przepracowanego po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji. Okres odpracowania rozpoczyna się następnego dnia po ukończeniu kwalifikacji. Ukończenie podnoszenia kwalifikacji zakończyło się z chwilą uzyskania dyplomu. Dlatego też do obliczenia kwoty kosztów związanych z podnoszeniem kwalifikacji podlegających zwrotowi jak i do wyliczenia wysokości należnego podatku przyjęto dzień 23.10.2003 r. tj. datę uzyskania przez Pana Dyplomu Europejskiego Inżyniera Spawalnika. W świetle powyższego stwierdza się, że kwota naliczonego podatku dokonana jest w sposób prawidłowy jak i przez właściwego płatnika.