Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 31.12.2003, sygn. DF-415/105/03, Urząd Skarbowy Kraków-Stare Miasto, sygn. DF-415/105/03

Czy wynagrodzenie wypłacone przez sąd powszechny za wykonane czynności obrońcy z urzędu stanowi przychód z działalności gospodarczej czy wykonywanej osobiście ?

Naczelnik Urzędu Skarbowego Kraków Stare Miasto, działając na podstawie art. 14a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137 poz. 926 ze zm.), w odpowiedzi na wniosek o udzielenie pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego uprzejmie informuje, że:

Zgodnie z art. 13 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176 ze zm.) za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.Na podstawie art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (Dz. U. Nr 16, poz. 124 ze zm.), adwokat wykonuje zawód w kancelarii adwokackiej, w zespole adwokackim oraz w spółce cywilnej, jawnej lub partnerskiej z wyłącznym udziałem adwokatów lub adwokatów i radców prawnych albo w spółce komandytowej, w której komplementariuszami są wyłącznie adwokaci lub adwokaci i radcowie prawni, przy czym wyłącznym przedmiotem takich spółek jest świadczenie pomocy prawnej. Ponadto na podstawie art. 4a ust. 2 ww. ustawy, siedzibę zawodową adwokata, na jego wniosek, wyznacza okręgowa rada adwokacka.Jednocześnie stosownie do art. 21 ust. 3 tej ustawy, adwokat świadczy pomoc prawną z urzędu w okręgu sądu rejonowego, w którym ma wyznaczoną siedzibę zawodową.Z literalnego brzmienia ostatnio cytowanego przepisu wynika zatem, iż jego treść odnosi się podmiotowo do wykonującego zawód adwokata, bez względu na sposób wykonywania zawodu. W przypadku świadczenia pomocy prawnej z urzędu nie ma zatem znaczenia fakt czy adwokat wykonuje zawód w kancelarii adwokackiej, zespole adwokackim, czy jest wspólnikiem np: spółki cywilnej, jawnej czy komandytowej, gdyż to on osobiście świadczy pomoc prawną z urzędu. Także w przypadku. udzielenia substytucji na podstawie przepisów art. 25 ust. 1 Prawa o adwokaturze, pomoc prawną osobiście świadczy adwokat, któremu udzielono substytucji, a nie adwokat zastępowany.Ponadto, na poparcie tej tezy podkreślić należy, że to sąd, na żądanie oskarżonego, który nie ma obrońcy z wyboru, wyznacza obrońcę z urzędu do osobistego udzielenia pomocy prawnej (art. 78 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 ze zm.).Jednocześnie rozporządzenie wykonawcze, do powołanej wyżej ustawy Prawo o adwokaturze, z dnia 12 grudnia 1997 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. Nr 154, poz. 1013 ze zm.), w § 21 określa, że koszty nieopłaconej pomocy prawnej ponoszone przez Skarb Państwa obejmują m.in. niezbędne, udokumentowane wydatki adwokata lub radcy prawnego (a nie zespoły, czy spółki, o których mowa w powołanym na wstępie przepisie).Analiza przytoczonych wyżej przepisów jednoznacznie wskazuje zatem, iż pomocy prawnej z urzędu, na zlecenie sądu, udziela osobiście adwokat, bądź osobiście wyznaczony przez niego zastępca, po udzieleniu substytucji.Przechodząc natomiast na grunt przepisów prawa podatkowego należy zauważyć, iż w myśl art. 13 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji Państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.