Postanowienie TK z dnia 20 lipca 2009 r., sygn. Ts 122/07

234/4/B/2009

 

POSTANOWIENIE

z dnia 20 lipca 2009 r.

Sygn. akt Ts 122/07

 

Sama możliwość dokonywania przez sąd drugiej instancji kontroli wymogów formalnych środka odwoławczego nie przesądza jeszcze o naruszeniu prawa podmiotowego do zaskarżania orzeczeń wydanych w pierwszej instancji. 

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

 

Andrzej Rzepliński - przewodniczący

Teresa Liszcz - sprawozdawca

Wojciech Hermeliński,

 

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 kwietnia 2008 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Stanisława K.,

 

postanawia:

 

nie uwzględnić zażalenia.

 

UZASADNIENIE

 

W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 1 czerwca 2007 r. skarżący zarzucił, że art. 130 § 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.) w zakresie, w jakim różnicuje sytuację stron procesu cywilnego w zależności od tego, czy są reprezentowane przez profesjonalnych pełnomocników, jest niezgodny z art. 2, art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 i art. 78 w zw. z art. 176 ust. 1 Konstytucji, oraz że art. 373 w zw. z art. 394 § 2 w zw. z art. 398§ 1 k.p.c. w zakresie wyłączającym dopuszczalność skutecznego środka odwoławczego od orzeczenia w przedmiocie odrzucenia apelacji przez sąd drugiej instancji naruszają art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 i art. 78 w zw. z art. 176 ust. 1 Konstytucji. Ponadto skarżący podniósł, że art. 130§ 3, art. 370, art. 373 w zw. z art. 126 § 3 k.p.c. w zw. z art. 21 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 139, ze zm.; dalej: u.k.s.c.) w zakresie, w jakim dopuszczają pozbawienie strony reprezentowanej przez profesjonalnego pełnomocnika skutecznego środka odwoławczego i możliwości merytorycznego rozpoznania sprawy są niezgodne z art. 2, art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 i art. 78 ust. 2 w zw. z art. 176 Konstytucji. W ocenie skarżącego art. 130 § 3 k.p.c. stanowi jaskrawy przykład niepoprawnej legislacji, gdyż jego dosłowne brzmienie prowadzi do absurdalnych wniosków i należy dopiero uzupełnić go o normy wynikające z innych przepisów, aby określić zakres jego zastosowania. Wszystkim zaskarżonym przepisom, regulującym instytucję odrzucenia środków odwoławczych lub środków zaskarżenia, skarżący zarzuca nadmierny formalizm prowadzący do niczym nieuzasadnionego rygoryzmu w stosunku do stron korzystających z pomocy profesjonalnych pełnomocników. Nakładają one na stronę obowiązek prawidłowego obliczenia i wniesienia opłaty; uchybienie terminowi lub odmienna interpretacja przepisów określających wysokość opłaty naraża stronę na ryzyko odrzucenia środka odwoławczego lub środka zaskarżenia (tu: apelacji) bez możliwości usunięcia braku. Art. 373, art. 394 § 2 oraz art. 398 § 1 k.p.c. uzależniają możliwość zaskarżenia postanowienia o odrzuceniu apelacji wydanego przez sąd drugiej instancji od przysługiwania w sprawie skargi kasacyjnej, a tym samym zamknęły skarżącemu drogę do zaskarżenia orzeczenia wydanego w jego sprawie. Konstrukcja art. 373 k.p.c., jak podnosi skarżący, powtarza na etapie badania wymogów formalnych apelacji wszystkie wady art. 130 § 3 k.p.c. Skarżący sformułował nadto pogląd, że art. 126§ 3 k.p.c. oraz art. 21 u.k.s.c. stanowiące o zaokrągleniu w górę do pełnego złotego wartości przedmiotu sporu i wartości przedmiotu zaskarżenia oraz końcówki opłaty sądowej przez brak ustawowego określenia skutków ich niedopełnienia i relacji z pojęciami „nienależycie opłacone” i „nieopłacone” stwarzają możliwość ogromnej rozpiętości interpretacyjnej.