Wyrok SN z dnia 23 września 2020 r., sygn. II UK 353/18

1. Działalność gospodarcza nie jest zobowiązaniem (umową z innym podmiotem). Zobowiązanie (umowa) określa jego sens i wartość. Ubezpieczenie społeczne jest wówczas pochodną rzeczywistej wartości takiej indywidulanej umowy. W przypadku działalności gospodarczej można przyjąć, że stroną dla przedsiębiorcy jest społeczeństwo, czyli osoby korzystające z oferowanych usług. Modelowo nie chodzi więc tylko o osoby bliskie (krewnych) lub znajome, lecz przede wszystkim o osoby obce, nawet przypadkowe, bo dopiero korzystanie przez klientów z oferowanej działalności weryfikuje i potwierdza realność zgłoszonej i prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności na określonym rynku, w tym przypadku usług sprzątania. Taka relacja obiektywnie też wskazuje, czy usługa wykonywana jest na ryzyko prowadzącego działalność czy też na ryzyko zamawiającego wedle jego wskazań. W tej drugiej sytuacji znaczenie ma tylko sama staranność, co jest właściwe dla sprzątania pomieszczeń na podstawie zlecenia. W działalności gospodarczej usługę realizuje się na własne ryzyko a nie na ryzyko zleceniodawcy. Wykonanie kilku kolejnych (czy równoległych) zleceń sprzątania pomieszczeń nie musi składać się na działalność gospodarczą.

2. Uchwała Sądu Najwyższego z 21 kwietnia 2010 r., II UZP 1/10 nie jest równoznaczna z tolerancją dla zgłaszania dowolnie wysokiej podstawy składek. Dotyczyła sytuacji wynikającej z utrwalonego już tytułu ubezpieczenia i uprawnienia do określenia podstawy wymiaru składek w maksymalnej wysokości. Inna sytuacja występuje, gdy działalność gospodarcza jest rozpoczynana i główną intencją jej zgłoszenia i prowadzenia jest wskazanie od razu wysokiej podstawy wymiaru składek z zamiarem uzyskania wysokich świadczeń, choć uzyskiwany przychód z działalności jest znacznie niższy niż składki na ubezpieczenia i już tylko z tej przyczyny koszty działalności są znacznie wyższe niż przychody. Wówczas już tylko to może świadczyć o instrumentalnym działaniu w celu zdobycia świadczenia z ubezpieczenia społecznego.