Postanowienie SN z dnia 17 lipca 2020 r., sygn. IV CSK 53/20

Przeszkody natury politycznej mogą być okolicznością, która może być zrównana w skutkach z siłą wyższą. W sprawach o zasiedzenie służebności gruntowej przez Skarb Państwa (państwową osobę prawną) stosowanie art. 121 pkt 4 w związku z art. 175 i art. 292 k.c. jest uzasadnione z powodu wystąpienia w określonym czasie siły wyższej, polegającej na uwarunkowanej politycznie i stwierdzonej w konkretnych okolicznościach, niezależnej od podmiotu, obiektywnej niemożności skutecznego dochodzenia w drodze prawnej zaprzestania dalszych naruszeń prawa własności. Jeżeli jednak właściciel nieruchomości, na której przed 1989 r. przedsiębiorstwo państwowe posadowiło urządzenia przesyłowe, powołuje się na zawieszenie biegu zasiedzenia służebności przesyłu na podstawie art. 121 pkt 4 k.c, powinien wykazać, że z określonych przyczyn politycznych, dotyczących jego lub jego poprzedników prawnych, nie mogli oni przed 1989r. dochodzić roszczeń wynikających z posiadania przez Skarb Państwa nieruchomości w zakresie odpowiadającym służebności przesyłu.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Monika Koba

w sprawie z wniosku E. Spółki Akcyjnej z siedzibą w G. przy uczestnictwie F. S., A. S., Skarbu Państwa - Starosty O. i Ministra Energii o stwierdzenie nabycia służebności przesyłu przez zasiedzenie, na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 17 lipca 2020 r., na skutek skargi kasacyjnej uczestników postępowania F. S. i A. S. od postanowienia Sądu Okręgowego w O. z dnia 12 sierpnia 2019 r., sygn. akt [...],

1/ odrzuca skargę kasacyjną w części dotyczącej rozstrzygnięcia o oddaleniu apelacji wnioskodawcy,

2/ oddala skargę kasacyjną w pozostałej części,

3/ zasądza od uczestników F. S. i A. S. solidarnie na rzecz wnioskodawcy kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie