Wyrok SN z dnia 20 listopada 2019 r., sygn. I UK 264/18

Ponieważ do utraty tytułu podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu dochodzi z mocy prawa (ex lege) na skutek rozstrzygnięcia zbiegu tytułów objęcia ubezpieczeniem społecznym, obowiązkiem organu rentowego wynikającym z art. 8 i 9 k.p.a. jest pouczenie osoby prowadzącej pozarolniczą działalność, że z chwilą objęcia jej obowiązkowymi ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego jej dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ustaje, a ponowne objęcie tym dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym w związku z prowadzoną pozarolniczą działalnością może nastąpić po zakończeniu pobierania zasiłku macierzyńskiego, co wymaga jednak złożenia stosownego wniosku (art. 11 ust. 2, art. 14 ust. 2 pkt 3 oraz art. 36 ust. 3 i 5 ustawy systemowej).

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Katarzyna Gonera (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Jolanta Frańczak

SSN Piotr Prusinowski

w sprawie z odwołania N. O. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S. o podleganie ubezpieczeniom społecznym, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 20 listopada 2019 r., skargi kasacyjnej ubezpieczonej od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 22 lutego 2018 r., sygn. akt III AUa (...),

oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w K., wyrokiem z 28 września 2017 r., zmienił decyzję organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z 19 października 2016 r. i stwierdził, że N. O., jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, podlegała dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu w okresie od 12 maja 2015 r. do 7 czerwca 2016 r.

Sąd Okręgowy ustalił, że N. O. (ubezpieczona) od 1 grudnia 2014 r. nieprzerwanie prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą pod nazwą "M." N. O. z siedzibą w D. Przedmiotem tej działalności jest fryzjerstwo i zabiegi kosmetyczne. Księgowość ubezpieczonej od początku prowadziła E. T., składając w imieniu ubezpieczonej deklaracje rozliczeniowe. Nigdy nie wyrejestrowała ubezpieczonej z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych ani dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. W dniu 12 maja 2015 r. ubezpieczona urodziła dziecko i od 12 maja 2015 r. do 9 maja 2016 r. pobierała zasiłek macierzyński. Nie wykonywała wówczas czynności związanych z działalnością gospodarczą. Po zakończeniu okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego chciała dalej nieprzerwanie podlegać dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Od 10 maja 2016 r. przebywała na zwolnieniu lekarskim. Pismem z 2 czerwca 2016 r. pracownica Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. - inspektor E. K. - poinformowała ubezpieczoną, że z analizy danych zapisanych na jej koncie w Kompleksowym Systemie Informatycznym ZUS wynikają nieprawidłowości w dokumentach zgłoszeniowych. W piśmie ZUS wyjaśniono, że w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego, czyli od 12 maja 2015 r. do 9 maja 2016 r., ubezpieczona powinna była dokonać tylko zgłoszenia do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, a następnie dokonać przerejestrowania do pełnych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Organ rentowy zwrócił uwagę, że złożenie poprawnych dokumentów zgłoszeniowych powinno nastąpić w terminie 3 dni od daty otrzymania pisma.