Wyrok SN z dnia 12 czerwca 2019 r., sygn. II CSK 211/18

1. Roszczenia wynikające z art. 79 pr. aut. przysługują verba legis w razie naruszenia autorskich praw majątkowych, przez co należy rozumieć ingerencję w zastrzeżoną dla uprawnionego wyłączność korzystania z utworu i rozporządzania nim bez jego zgody lub licencji ustawowej. W zależności zatem od tego, jak daleko umiejscowi się granice monopolu autora, określone zachowania osób trzecich mogą uzasadniać wystąpienie przez autora z tymi roszczeniami bądź nie. Naruszenie prawa autorskiego pociąga za sobą odpowiedzialność przewidzianą w art. 79 ust. 1 pr. aut. co do zasady bez względu na to, czy sprawca dochował najwyższej nawet staranności. Przepisy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie regulują natomiast odpowiedzialności za zachowania, które - nie stanowiąc bezpośrednio ingerencji w sferę wyłączności - polegają na udzielaniu pomocy w naruszeniu monopolu eksploatacyjnego autora lub ułatwianiu tego naruszenia, określane w doktrynie jako tzw. pośrednie naruszenie praw autorskich.

2. Solidarnie ze sprawcą naruszenia odpowiedzialność związaną z naruszeniem prawa autorskiego mogą ponosić inne osoby. Oparcie tej odpowiedzialności na przepisie art. 422 k.c. wymaga jednak konsekwentnie wykazania przesłanek wynikających z tego przepisu, do których należy - oprócz wyrządzenia szkody - wina, a rozmiar tej odpowiedzialności wyznaczany jest związkiem przyczynowym między działaniem pomocnika, a szkodą wyrządzoną naruszeniem, do którego doszło przy jego pomocy (art. 361 § 2 k.c). Uznanie winy pomocnika wymaga po jego stronie przynajmniej świadomości, że może on przyczyniać się do bezprawnego naruszenia praw autorskich.

3. Kształt roszczenia przysługującego podmiotowi, którego majątkowe prawa autorskie zostały naruszone, nie jest obecnie oceniany w orzecznictwie Sądu Najwyższego w pełni jednolicie. Przeważa jednak stanowisko dopuszczające zasądzenie de lege lata dwukrotności stosownego wynagrodzenia.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie: