Postanowienie SN z dnia 17 maja 2019 r., sygn. IV CSK 64/18

1. Zgodnie z art. 232 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Sąd może dopuścić dowód niewskazany przez stronę. Wobec wiodącej zasady kontradyktoryjności w polskim procesie cywilnym, opierającej się na aktywności dowodowej stron przyjmowano, że wyjątek od tej zasady, w postaci inkwizycyjności, powinien mieć miejsce li tylko wyjątkowo.

2. Nabycie przez przedsiębiorstwo państwowe - na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o zmianie ustawy o przedsiębiorstwach państwowych - własności urządzeń przesyłowych posadowionych na nieruchomościach należących do Skarbu Państwa nie spowodowało uzyskania przez to przedsiębiorstwo z mocy prawa służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu obciążającej te nieruchomości.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jacek Grela (przewodniczący)

SSN Małgorzata Manowska (sprawozdawca)

SSN Kamil Zaradkiewicz

w sprawie z wniosku P. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. przy uczestnictwie E. Spółki Akcyjnej z siedzibą w K. o ustanowienie służebności przesyłu, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 17 maja 2019 r., skargi kasacyjnej uczestnika postępowania od postanowienia Sądu Okręgowego w G. z dnia 26 lipca 2017 r., sygn. akt III Ca (...),

uchyla zaskarżone postanowienie i przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu w G. do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 22 lutego 2017 r. Sąd Rejonowy w M. ustanowił na rzecz uczestniczki postępowania, E. S.A. z.s. w K., a także każdego kolejnego właściciela urządzeń przesyłowych, służebność przesyłu obciążającą należące do wnioskodawczyni P. sp. z o.o. z.s. w S. wymienione szczegółowo w postanowieniu nieruchomości, polegającą na prawie wstępu, używania i korzystania z pasa gruntu o szerokości 80 m wzdłuż napowietrznej linii wysokiego napięcia, ustalonego zgodnie z projektami przebiegu służebności zawartymi na 4 mapach sporządzonych w dniach 22, 24 i 28 grudnia 2015 r. przez biegłego sądowego z zakresu geodezji w osobie A. Ż. oraz na prawie dostępu służb eksploatacyjnych uczestniczki postępowania w celu wykonywania czynności związanych z eksploatacją, naprawą, konserwacją i modernizacją wymienionego urządzenia przesyłowego. Ponadto Sąd Rejonowy zasądził od uczestniczki postępowania na rzecz wnioskodawczyni kwotę 847 828 zł tytułem jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu.