Postanowienie SN z dnia 20 grudnia 2018 r., sygn. II CSK 736/17

1. Ostateczny akt własności ziemi kwalifikować należy jako zdarzenie wywołujące skutki cywilnoprawne nie tylko w zakresie deklarowanego stwierdzenia nabycia prawa własności dokonanego z mocy ustawy, ale także jako potwierdzenia posiadania samoistnego osoby uwłaszczonej.

2. Posiadanie samoistne charakteryzuje się tym, że posiadacz włada rzeczą w takim zakresie, jak to czyni właściciel (art. 336 k.c). Wykazanie władania rzeczą jest z kolei warunkiem powołania się na domniemanie, że ten kto faktycznie rzeczą włada jest posiadaczem samoistnym (art. 339 k.c.). Przyjęte zostało w orzecznictwie, że zgodnie z art. 336 k.c, o posiadaniu i jego postaci decyduje wyłącznie sposób władania rzeczą. Jeżeli odpowiada on treści prawa własności, to spełnia cechy samoistnego posiadania. Oznacza to, że okoliczności uzyskania władania rzeczą nie mają znaczenia dla oceny tego władania jako posiadania samoistnego.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Agnieszka Piotrowska (przewodniczący)

SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca)

SSN Karol Weitz

w sprawie z wniosku T. G. i B. G. przy uczestnictwie R. O. o zasiedzenie, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 20 grudnia 2018 r., skargi kasacyjnej wnioskodawców od postanowienia Sądu Okręgowego w P. z dnia 27 lipca 2017 r., sygn. akt IV Ca [...],

uchyla zaskarżone postanowienie i przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu w P. do ponownego rozpoznania oraz rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wnioskodawcy domagali się stwierdzenia, że z dniem 1 stycznia 2000 roku nabyli przez zasiedzenie, na zasadach wspólności ustawowej, własność nieruchomości położonej we wsi R., gm. S., o powierzchni 0,75 ha, oznaczonej w ewidencji gruntów numerami [...]/2 i [...]/4, dla której w Sądzie Rejonowym w P. urządzona jest księga wieczysta [...].

Postanowieniem z 10 marca 2017 r. Sąd Rejonowy w P. stwierdził, że T. T. G. i B. G. nabyli na zasadach wspólności ustawowej własność działek, oznaczonych w ewidencji gruntów numerami [...]/2 i [...]/4 o łącznym obszarze 0,75 ha, dla których w Sądzie Rejonowym w P., IV Wydziale Ksiąg Wieczystych prowadzona jest księga wieczysta [...] przez zasiedzenie z dniem 1 stycznia 2000 roku oraz orzekł o kosztach postępowania.