Wyrok SN z dnia 14 czerwca 2018 r., sygn. V CSK 371/17

Niewątpliwie przesłanką stosowania art. 417² k.c. jest to, aby przyznania kompensaty wymagały względy słuszności. Nie ma jednak i być nie może sztywnych kryteriów, według których można byłoby przeprowadzić ocenę czy mamy do czynienia z potrzebą zastosowania tego przepisu czy też nie. Decydują o tym okoliczności danej sprawy, obejmujące dwa jej aspekty, po pierwsze, sytuację, w jakiej doszło do wyrządzenia szkody, motywy podejmowanego przez władzę publiczną działania i rodzaj czynów, z którymi związane jest zdarzenie sprawcze i po drugie, te okoliczności, które dotyczą sytuacji samego poszkodowanego, w tym jego sytuacji majątkowej, rodzinnej, a także waga i rozmiar doznanego uszczerbku. Łączna ocena tych wszystkich okoliczności determinuje nie tylko samo przyznanie bądź odmowę przyznania rekompensaty, ale również ustalenie zakresu, w jakim powinna nastąpić indemnizacja.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Karol Weitz (przewodniczący)

SSN Monika Koba

SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa W. K. przeciwko Skarbowi Państwa - Komendantowi Miejskiemu Policji w W. o zapłatę, rentę i ustalenie, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 14 czerwca 2018 r., skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 25 listopada 2016 r., sygn. akt I Aca (...),

uchyla zaskarżony wyrok w części oddalającej apelację powoda w zakresie żądania zasądzenia zadośćuczynienia oraz w części orzekającej o kosztach postępowania apelacyjnego i w tym zakresie przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w (...) do ponownego rozpoznania pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 11 maja 2016 r. Sąd Okręgowy w Ś. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 15.000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 12 kwietnia 2014 r., oddalił powództwo w pozostałej części i orzekł o kosztach procesu. Podstawę rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego stanowiły następujące ustalenia faktyczne: w dniu 18 grudnia 2010 r. pełniący w W. nocną służbę, funkcjonariusze Policji, K. P. i P. J., zatrzymali się na ulicy F., nie mogąc przejechać z powodu wychodzących ze znajdującego się przy niej lokalu "F." gości. Dostrzegli idącego od strony lokalu W. K.; pił on piwo. Na zwróconą uwagę, że pije alkohol obok stojącego radiowozu, powód użył wulgarnych słów, następnie odmówił okazania dokumentu tożsamości, twierdził, że jest obywatelem Niemiec, bagatelizował popełnione wykroczenie, nie chciał podać danych osobowych, zachowywał się arogancko, stał się bardziej agresywny, zaczął wymachiwać rękami, oblał K. P. piwem. Pouczony, że jeżeli nie poda danych osobowych, zostanie zawieziony na komisariat celem ich ustalenia, odmówił. Nie chciał wsiąść do radiowozu i został do niego wprowadzony siłą. W radiowozie zachowywał się tak, jakby był w taksówce, domagając się zawiezienia do domu. Gdy zorientował się, dokąd jest wieziony, stał się agresywny, pukał w oddzielającą go od kierowcy przegrodę z pleksi, wydawał dźwięki, chwalił się, że jest bogaty i groził funkcjonariuszom znajomościami. W dniu zdarzenia przy lokalu "F." nie było zainstalowanego monitoringu. Funkcjonariusze zawieźli powoda na I Komisariat Policji w W. przy ulicy W. Powód odmawiał poddania się badaniu na zawartość alkoholu, żartował sobie z tego, prowokował funkcjonariuszy. Wykonane o godzinie 4:01 badanie wykazało 0,98 mg/l alkoholu w wydychanym przez powoda powietrzu. Zaprowadzony do pomieszczenia oddzielonego kratą powód był agresywny, kopał kratę, używał wulgarnych słów, przyznał, że spożywał alkohol. Następnie funkcjonariusze zaprowadzili powoda do celi i sporządzili dokumentację. Odebrali powodowi rzecz osobiste i złożyli je do depozytu. Powód odmówił wskazania osoby, którą policjanci mieli zawiadomić o jego zatrzymaniu. Po wypełnieniu dokumentacji K. P. i P. J. zawieźli powoda do prywatnego domu doktora Ż., który po badaniu stwierdził, że powód może przebywać w Pomieszczeniu dla Osób Zatrzymanych.