Uchwała SN z dnia 13 kwietnia 2017 r., sygn. III CZP 3/17

Właściciel nieruchomości, na której znajduje się sieć wodociągowa, może żądać ustanowienia służebności przesyłu obciążającej tę nieruchomość na rzecz gminy będącej właścicielem tej sieci także wtedy, gdy gmina wydzierżawiła sieć przedsiębiorstwu wodociągowo - kanalizacyjnemu (art. 305² § 2 w związku z art. 305¹ k.c.).

Teza urzędowa

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Karol Weitz (przewodniczący)

SSN Monika Koba (sprawozdawca)

SSN Roman Trzaskowski

w sprawie z wniosku B.B.i G. B. przy uczestnictwie Gminy P. o ustanowienie służebności przesyłu, przy udziale Rzecznika Praw Obywatelskich, po rozstrzygnięciu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu jawnym w dniu 13 kwietnia 2017 r., zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Okręgowy w E. postanowieniem z dnia 30 listopada 2016 r., sygn. akt I Ca .../16,

"Czy właściciel nieruchomości może żądać na podstawie art. 305² § 2 k.c. w związku z art. 305¹ k.c. ustanowienia na rzecz gminy służebności przesyłu, polegającej na korzystaniu z nieruchomości obciążonej na potrzeby biegnącej przez nią sieci wodociągowej, jeżeli gmina jest właścicielem tej sieci, ale urządzenia, które służą do doprowadzania wody, wydzierżawiła spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, będącej przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym?"

podjął uchwałę:

Właściciel nieruchomości, na której znajduje się sieć wodociągowa, może żądać ustanowienia służebności przesyłu obciążającej tę nieruchomość na rzecz gminy będącej właścicielem tej sieci także wtedy, gdy gmina wydzierżawiła sieć przedsiębiorstwu wodociągowo - kanalizacyjnemu (art. 305² § 2 w związku z art. 305¹ k.c.).

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 9 marca 2016 r. Sąd Rejonowy w B. oddalił wniosek B. i G. małżonków B. o ustanowienie służebności przesyłu na rzecz Gminy P. Ustalił, iż wnioskodawcy są właścicielami nieruchomości, przez którą przebiegają elementy składowe infrastruktury wodociągowej stanowiącej własność Gminy P., która realizuje spoczywające na niej zadania własne w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków za pomocą Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P., której jedynym wspólnikiem jest Gmina. Spółka ta prowadzi działalność w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków, poboru, uzdatniania i dostarczania wody na terenie Gminy P., dzierżawiąc od Gminy infrastrukturę wodociągową i kanalizacyjną. W świetle tych okoliczności Sąd Rejonowy uznał wniosek za bezzasadny, Gmina jest, bowiem właścicielem infrastruktury przesyłowej przebiegającej przez nieruchomość wnioskodawców, ale nie ma statusu przedsiębiorcy przesyłowego, jak tego wymaga art. 305 k.c. w związku z art. 305 k.c. Nie może być zatem adresatem wniosku o ustanowienie służebności przesyłu, skoro realizuje swoje obowiązki w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę, kanalizacji i odprowadzenia ścieków poprzez spółkę komunalną, która dzierżawi należącą do Gminy infrastrukturę.