Wyrok SN z dnia 14 kwietnia 2016 r., sygn. II CSK 445/15

Przedmiotem kontraktacji nie jest dostawa skądkolwiek pochodzącego produktu in genere, lecz wyprodukowanie w gospodarstwie producenta produktu rolnego i jego dostarczenie, a zatem własna produkcja jest istotnym elementem umowy kontraktacji. Ponadto, rzeczywiste odróżnienie umowy kontraktacji od innych umów w obrocie gospodarczym towarami (sprzedaż, dostawa) może tkwić w świadczeniach dodatkowych, które producentowi rolnemu zapewnia kontraktujący.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Anna Kozłowska (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Zbigniew Kwaśniewski

SSN Władysław Pawlak

Protokolant Agnieszka Łuniewska

w sprawie z powództwa V. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. przeciwko A. K. o zapłatę, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 14 kwietnia 2016 r., skargi kasacyjnej pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 18 marca 2015 r.,

1. oddala skargę kasacyjną,

2. zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 5400 (pięć tysięcy czterysta) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu kasacyjnym.

Uzasadnienie

Powód domagał się zasądzenia od pozwanej kwoty 47.250 euro z ustawowymi odsetkami od 24 marca 2013 r. tytułem kary umownej za nienależyte wykonanie przez pozwaną wiążącej strony umowy sprzedaży kukurydzy. Wyrokiem z dnia 24 lipca 2014 r. Sąd Okręgowy w S. oddalił powództwo. W motywach rozstrzygnięcia Sąd ten ustalił, że strony w dniu 28 czerwca 2012 r. zawarły umowę sprzedaży zbóż, której integralną częścią były doręczone pozwanej przez zawarciem umowy "ogólne warunki skupu i rozliczeń za dostawy zbóż, rzepaku i roślin strączkowych i oleistych" (dalej jako: o.w.s.). W umowie, w § 2 zatytułowanym "przedmiot umowy, rodzaj, ilość, cena, termin dostaw" ustalono, że przedmiotem umowy jest 1000 ton kukurydzy paszowej (suchej - wilgotność max. 15%), w cenie 189 euro za tonę, przy czym jako miejsce jej pochodzenia wskazano Polskę, miejsce spełnienia świadczenia - D., a termin dostawy - w opcji kupującego. W § 4 umowy strony postanowiły, że zapłata ceny nastąpi w walucie polskiej z zastosowaniem stałego kursu euro do PLN ustalonego przez strony a wynoszącego 4,23 PLN. W o.w.s. zawarto definicje m.in. producenta, sprzedającego a także cen zaliczkowej, podstawowej, ostatecznej, uregulowania dotyczące procedury ustalania jakości dostarczonej przez sprzedającego kukurydzy, zasady dostawy oraz w § 8 zatytułowanym "kary umowne" stwierdzono, że "w przypadku niewykonania umowy przez producenta/sprzedającego lub w przypadku nienależytego wykonania umowy przez producenta/sprzedającego poprzez brak terminowej dostawy lub części towaru lub w przypadku odrzucenia towaru przez skupującego w trybie określonym w 4 ust. 1, naliczana jest kara umowna w wysokości 25% wartości umowy, której zapłata jest wymagalna z dniem następnym po upływie zgodnego z umową terminu dostawy. Zastrzeżona kara umowna nie wyłącza prawa skupującego do dochodzenia odszkodowania uzupełniającego na zasadach przewidzianych w kodeksie cywilnym". Sąd Okręgowy ustalił, że pozwana nie wykonała zawartej umowy. Dostarczona przez nią część umówionej ilości nie odpowiadała umówionej jakości w zakresie wilgotności, stopnia zanieczyszczeń i zapachu co stwierdzono po analizie laboratoryjnej przeprowadzonej w trybie wynikającym z o.w.s.; kukurydza ta została pozwanej zwrócona. Wobec tego, że pozwana nie wykonała umowy z przyczyn leżących po jej stronie, powódka zażądała zapłaty kary umownej w wysokości 25% wartości umowy. Wartość tę powódka ustaliła jako iloczyn umówionej ilości to jest 1000 ton i ceny, to jest 189 euro za tonę.