Wyrok SN z dnia 26 czerwca 2015 r., sygn. I CSK 316/14

Brak rozporządzenia w sprawie rekompensat za utracone po wojnie lasy nie jest podstawą do wytoczenia roszczeń odszkodowawczych w związku z zaniechaniem legislacyjnym.

Gazeta Prawna nr 134/2015

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Anna Kozłowska (przewodniczący)

SSN Józef Frąckowiak

SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca)

Protokolant Justyna Kosińska

w sprawie z powództwa Z. R. przeciwko Skarbowi Państwa - Ministrowi Skarbu Państwa o zapłatę, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 26 czerwca 2015 r., skargi kasacyjnej powódki od wyroku Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 2 października 2013 r.,

1) oddala skargę kasacyjną,

2) nie obciąża powódki kosztami postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Apelacyjny oddalił apelację powódki od wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 25 października 2012 r., którym zostało oddalone jej powództwo o zasądzenie od pozwanego kwoty 7 500 000 zł tytułem wyrównania szkody wyrządzonej zaniechaniem legislacyjnym, w rozmiarze 50% wartości przejętego majątku.

Z ustaleń Sądu pierwszej instancji, przyjętych za własne przez Sąd Apelacyjny wynika, że poprzednik prawny powódki był właścicielem także nieruchomości o powierzchni 175,9348 ha, które stanowiły lasy i grunty leśne, przejęte przez Skarb Państwa z dniem 8 stycznia 1947 r. Powódka powołała się na uprawnienie do uzyskania rekompensaty za przejęcie własności tych nieruchomości, wynikające z art. 7 ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych (Dz. U. Nr 97, poz. 1051 ze zm., dalej: "ustawa z 6 lipca 2001r."). Sąd Apelacyjny stwierdził, że nie doszło jednak do wydania "odrębnych przepisów", o jakich mowa w tym uregulowaniu, a zawarta w nim deklaracja nie mogła być uznana za nałożenie obowiązku ich wydania, prowadzącego do odpowiedzialności odszkodowawczej. Zawezwanie do próby ugodowej, o co powódka zwróciła się do Sądu Rejonowego w W., nie doprowadziło do ugodowego zlikwidowania sporu. Przepis art. 7 ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. nie stanowi samodzielnej podstawy prawnej przyznania świadczenia, ponieważ nie konkretyzuje on uprawnień byłych właścicieli tak pod względem podmiotowym, jak i przedmiotowym. Nie zezwala na ustalenie charakteru roszczenia, znaczenia zwrotu pozbawienie własności (bezprawne lub zgodne z prawem), nie przewiduje obowiązku wypłaty konkretnej kwoty pieniężnej na rzecz indywidualnie określonego podmiotu. Nie określa czy rekompensata ma odpowiadać wartości nieruchomości, czy tylko częściowo wyrównywać uszczerbek związany z utratą własności. Z tego przepisu nie wynika konkretny obowiązek Skarbu Państwa wypłacenia określonej kwoty na rzecz indywidualnie oznaczonego podmiotu.