Wyrok SN z dnia 4 czerwca 2014 r., sygn. II UK 447/13

Art. 8 ust. 2a ustawy systemowej rozszerza pojęcie pracownika dla celów ubezpieczeń społecznych poza sferę stosunku pracy. Rozszerzenie to dotyczy wykonywania pracy na podstawie jednej z wymienionych w nim umów prawa cywilnego przez osobę, która umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, a także wykonywania pracy na podstawie jednej z tych umów przez osobę, która wymienioną umowę zawarła z osobą trzecią, jednakże w jej ramach wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. Przesłanką decydującą o uznaniu takiej osoby za pracownika w rozumieniu ustawy systemowej jest to, że - będąc pracownikiem związanym stosunkiem pracy z określonym pracodawcą - jednocześnie świadczy na jego rzecz pracę w ramach umowy cywilnoprawnej zawartej z inną osobą.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Beata Gudowska

SSN Zbigniew Korzeniowski

w sprawie z wniosku A. R. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych z udziałem zainteresowanych: B. K. i in. , o składki, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 4 czerwca 2014 r., skargi kasacyjnej wnioskodawczyni od wyroku Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 27 czerwca 2012 r.,

1. oddala skargę kasacyjną,

2. zasądza od wnioskodawczyni na rzecz organu rentowego kwotę 120 zł (sto dwadzieścia) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 27 czerwca 2012 r., Sąd Apelacyjny oddalił apelację wnioskodawczyni A. R. od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w E. z dnia 25 stycznia 2012 r. w sprawie przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych o składki, przy udziale zainteresowanych - Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w E., B. K., M. P. i R. T.

W ustalonym stanie faktycznym, decyzjami z dnia 8 czerwca 2011 r. oraz dwoma z dnia 9 czerwca 2011 r. pozwany organ rentowy stwierdził, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne zainteresowanych z tytułu wykonywania umów zlecenia na rzecz płatnika składek (wnioskodawczyni) we wskazanych w decyzjach okresach wynosi 0,00 zł. W odwołaniach od powyższych decyzji wnioskodawczyni kwestionowała zastosowanie do poboru składek na to ubezpieczenie art. 8 ust 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2013 r., poz. 1442 ze zm., dalej ustawa systemowa). Wnioskodawczyni prowadziła działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług lekarskich i pielęgniarskich. W dniach 1 marca 2006 r., 2 kwietnia 2007 r. oraz 2 stycznia 2009 r. zawarła z Wojewódzkim Szpitalem Zespolonym umowy o udzielenie zamówienia na świadczenia zdrowotne, w ramach których przyjęła do wykonania zadania polegające na udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu całodobowej opieki pielęgniarskiej nad pacjentem w komórkach organizacyjnych Szpitala, pełnionych w ramach dyżurów uzupełniających obsadę (zastępstwa), z zakresu wykonywania niektórych procedur medycznych przez lekarzy pełnionych w ramach dyżurów uzupełniających obsadę, zlecanych przez dyrektora naczelnego, dyrektora do spraw lecznictwa lub dyrektora do spraw pielęgniarstwa. Przedmiotem umów były, między innymi, świadczenia udzielane przez pielęgniarki i położne, wynikające z zakresu czynności, oparte na ustawie z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz.U. Nr 91, poz. 410 ze zm.) oraz rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 2 września 1997 r. w sprawie zakresu i rodzaju świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych wykonywaniach przez pielęgniarkę i położną samodzielnie, bez zlecenia lekarskiego oraz zakresu i rodzaju tych świadczeń wykonywanych przez pielęgniarkę i położną samodzielnie (Dz.U. Nr 116, poz. 750). Merytoryczny, bezpośredni nadzór nad wykonywaniem zleconych wnioskodawczyni czynności pełnił ordynator/kierownik/koordynator lub inna osoba funkcyjna oddziału/działu, w którym realizowane były świadczenia. W celu realizacji zawartej ze Szpitalem umowy wnioskodawczyni zawarła z zainteresowanymi umowy zlecenia i zgłosiła ich do ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu wykonywania umowy. W okresie obowiązywania umowy zlecenia zainteresowani pozostawali w stosunku pracy z Wojewódzkim Szpitalem Zespolonym i wykonywali te same czynności, które wykonywali w ramach stosunku pracy. W trakcie wykonywania umów zlecenia zainteresowane miały dostęp do środków i pomieszczeń znajdujących się na terenie Szpitala, zaś ich prace nadzorował lekarz dyżurny.