Wyrok SN z dnia 8 stycznia 2014 r., sygn. I UK 202/13

Z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wyłączone są jedynie świadczenia przyznawane z zachowaniem kryterium socjalnego.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie :

SSN Krzysztof Staryk (przewodniczący)

SSN Beata Gudowska (sprawozdawca)

SSN Zbigniew Korzeniowski

w sprawie z odwołania Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R. z udziałem zainteresowanych: M. A.i innych, o wysokość składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 8 stycznia 2014 r., skargi kasacyjnej Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 10 grudnia 2012 r.,

oddala skargę.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia 10 września 2010 r., zmienioną decyzją z dnia 21 października 2010 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w R. dokonał przypisu składek na ubezpieczenia społeczne w kwocie 154.410,83 zł, na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 38.895,64 zł, na Fundusz Pracy w kwocie 12.228,13 zł oraz na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w kwocie 499,10 zł od płatnika - Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji, Spółki z o.o. w R. za kwiecień i grudzień 2007 r., marzec i grudzień 2008 r., kwiecień i grudzień 2009 r. oraz kwiecień 2010 r. Składki zostały wyliczone od wartości przekazanych pracownikom z okazji świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy bonów towarowych sfinansowanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, ze względu na niezastosowanie przy ich przyznaniu kryterium socjalnego.

Wyrokiem z dnia 19 sierpnia 2011 r. Sąd Okręgowy, Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w G., zmienił tę decyzję, obniżając wysokość należnych składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych do kwoty 13.484,81 zł, na Fundusz Ubezpieczenia Zdrowotnego do kwoty 2.852,59 zł, na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych do kwoty 978,69 zł, a w pozostałej części odwołanie oddalił. Przyjął, że zgodnie z § 3 regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji, Spółka z o.o. w R., przyznawanie ulgowych świadczeń oraz wysokość dopłat z funduszu uzależniona jest od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej, tymczasem członkowie komisji socjalnej przy przydziale bonów i paczek świątecznych dokonali podziału pracowników na grupy ze względu na osiągane w zakładzie zarobki, tj. członków zarządu, kierowników poszczególnych działów i komórek organizacyjnych i prokurentów oraz pozostałych pracowników. Z ustaleń Sądu wynika, że przy przyznawaniu bonów i paczek pracodawca nie żądał oświadczeń o kwocie dochodu na jednego członka rodziny pracownika, gdyż prowadził i aktualizował bazy danych o dofinansowaniu wypoczynku swojego i dzieci co najmniej raz na dwa lata. Sąd uznał za niezgodne z regulaminem przyznanie bonów o jednakowej wartości 100 zł w kwietniu 2007 r. oraz w odniesieniu do bonów wydanych w grudniu 2007, 2008 i 2009 r. niektórym pracownikom nowo przyjętym. Odmiennie ocenił świadczenia, które komisja przyznała w najwyższej wysokości pracownikom wielodzietnym i tym, w których rodzinach są osoby niepełnosprawne, wydzielonym do czwartej grupy uprawnionych, jednako traktując pozostałe wypadki świadczeń. W ocenie Sądu, nie było podstaw do stwierdzenia, że płatnik nie zastosował kryterium socjalnego w przypadkach, w których przyznał bony i paczki o różnej wartości grupom pracowników wyodrębnionym jako członkowie zarządu, kierownicy i prokurenci oraz pozostali. Podział na te grupy wiązał się z wysokością uzyskiwanego dochodu u pracodawcy, a w ramach poszczególnych grup pracownicy osiągali zarobki o zbliżonej wysokości. Ze względu na powszechność tego świadczenia oraz niewysoką wartość bonów przypadających dla jednego pracownika, wystarczające do spełnienia warunku uzależnienia wysokości tych świadczeń od sytuacji materialnej pracownika było uwzględnienie dochodów uzyskiwanych wyłącznie w spółce.