Uchwała SN z dnia 14 listopada 2014 r., sygn. III CZP 65/14

Sąd opiekuńczy, orzekając umieszczenie dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej, oznacza konkretną rodzinę zastępczą lub rodzinny dom dziecka.

Teza urzędowa

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jacek Gudowski (przewodniczący)

SSN Antoni Górski

SSN Iwona Koper

SSN Anna Owczarek

SSN Krzysztof Pietrzykowski

SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)

SSN Mirosława Wysocka

na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 14 listopada 2014 r., przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Jana Szewczyka, po rozstrzygnięciu zagadnienia prawnego przedstawionego przez Rzecznika Praw Dziecka we wniosku z dnia 4 czerwca 2014 r.,

"Czy sąd, orzekając o umieszczeniu dziecka w jednej z rodzinnych form pieczy zastępczej, powinien wyznaczyć konkretną rodzinę zastępczą, rodzinny dom dziecka, czy też może przenieść swoje uprawnienia na rzecz jednostki organizacyjnej pomocy społecznej?"

podjął uchwałę:

Sąd opiekuńczy, orzekając umieszczenie dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej, oznacza konkretną rodzinę zastępczą lub rodzinny dom dziecka.

Uzasadnienie

Rzecznik Praw Dziecka, działając na podstawie art. 60 § 2 ustawy z dnia 23 listopada 2003 r. o Sądzie Najwyższym (jedn. tekst: z 2013 r., Dz.U. z 2013 r., poz. 499 ze zm.) i art. 10 ust. 1 pkt 2b ustawy z dnia 6 stycznia 2000 r. o Rzeczniku Praw Dziecka (Dz.U. Nr 6 poz. 69 ze zm.), wniósł o rozstrzygnięcie przez skład siedmiu sędziów Sądu Najwyższego przytoczonego w uchwale zagadnienia prawnego. Potrzebę wyjaśnienia przedstawionego problemu uzasadnił występowaniem rozbieżności w sądowej wykładni przepisów normujących umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej, w szczególności art. 109 k.r.o., art. 579 k.p.c. oraz art. 35 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (jedn. tekst: Dz.U. z 2013 r., poz. 135 ze zm. - dalej: "u.w.r.p.z."). Poddał analizie art. 109, 110 i 111 oraz przepisy Tytułu II Działu Ia Rozdziału II Oddziału 2a kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zatytułowanego "Piecza zastępcza", a także art. 35 i 36 u.w.r.p.z. i art. 579 k.p.c. Powołując się na wyniki wykładni językowej i funkcjonalnej, opowiedział się za interpretacją, zgodnie z którą sąd w orzeczeniu o umieszczeniu dziecka w różnych formach pieczy zastępczej powinien sprecyzować nie tylko formę wykonywania pieczy, ale także wskazać konkretną rodzinę zastępczą, do której kieruje dziecko.