Wyrok SN z dnia 20 marca 2013 r., sygn. I UK 544/12

Okres służby wojskowej dla żołnierza zatrudnionego przed powołaniem do czynnej służby wojskowej w warunkach szczególnych, który po zakończeniu tej służby podjął zatrudnienie w tych samych warunkach, jest nie tylko okresem służby w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ale także okresem pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych charakterze.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie :

SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (przewodniczący)

SSN Roman Kuczyński (sprawozdawca)

SSN Zbigniew Myszka

w sprawie z odwołania F. W. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych o emeryturę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 20 marca 2013 r., skargi kasacyjnej ubezpieczonego od wyroku Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 12 kwietnia 2012 r.,

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 17 listopada 2011 r. Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w T. oddalił odwołanie F. W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 12 sierpnia 2011 r. odmawiającej mu prawa do emerytury. Sąd Okręgowy ustalił, że wnioskodawca F.W., urodzony [...] 1960 r., na dzień 31 grudnia 2008 r. wykazał łącznie okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze 30 lat, w tym 19 lat i 29 dni pracy nauczycielskiej i nie przystąpił do OFE. Z zawodu wnioskodawca jest nauczycielem i w tym charakterze pracował do dnia 31 sierpnia 2011 r. W dniu 13 lipca 2011 r. wystąpił z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury nauczycielskiej. Ustalił też Sąd Okręgowy, że w okresie od dnia 1 września 1984 r. do 31 sierpnia 1986 r. wnioskodawca był zatrudniony w Szkole Podstawowej w Ł. jako nauczyciel w pełnym wymiarze czasu pracy i w trakcie tego zatrudnienia odbywał zasadniczą służbę wojskową w okresie od dnia 3 stycznia 1985 r. do 21 grudnia 1985 r. W tak ustalonym stanie faktycznym sprawy Sąd Okręgowy powołał się na treść art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karty Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 ze zm.) i stanął na stanowisku, że wnioskodawca nie spełniła przesłanek wymaganych dla nabycia prawa do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej. W myśl powołanego art. 88, nauczyciele mający trzydziestoletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze, zaś nauczyciele klas, szkół, placówek i zakładów specjalnych - dwudziestopięcioletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze w szkolnictwie specjalnym, mogą - po rozwiązaniu na swój wniosek stosunku pracy - przejść na emeryturę. Jakkolwiek wnioskodawca posiada ponad 30 lat okresów składkowych i nieskładkowych, nie przystąpił do OFE i rozwiązał z dniem 31 sierpnia 2011 r. stosunek pracy nauczycielskiej, to jednak nie legitymuje się 20-letnim okresem pracy nauczycielskiej. W ocenie Sądu Okręgowego, do takiego stażu nie można bowiem zaliczyć okresu odbywania przez wnioskodawcę zasadniczej służby wojskowej przypadającej w trakcie wykonywania pracy jako nauczyciel (od dnia 3 stycznia 1985 r. do 21 grudnia 1985 r.). O ile okres odbywania służby wojskowej zalicza się do okresu zatrudnienia to traktuje się go jako zwykły okres składkowy (art. 6 ust. 1 pkt. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - tekst jedn.: Dz.U. z 2009 r. Nr 153 poz. 1227 ze zm.), ale nie okres pracy w szczególnych warunkach (a takim jest praca nauczyciela na potrzeby uprawnień do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej). Także żaden z przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 września 1979 r. w sprawie szczególnych uprawnień żołnierzy i osób spełniających zastępczo obowiązek służby wojskowej oraz członków ich rodzin (Dz.U. Nr 21, poz. 125), które obowiązywało w okresie odbywania przez wnioskodawcę spornej służby wojskowej - nie przewiduje, aby czas odbywania służby wojskowej wliczano do okresu zatrudnienia w zakładzie pracy, w którym ubezpieczony podjął zatrudnienie, w zakresie wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem w tym zakładzie oraz w zakresie szczególnych uprawnień uzależnionych od wykonywania pracy na określonym stanowisku lub w określonym zawodzie. W konsekwencji Sąd Okręgowy stwierdził, że wnioskodawca wykazał jedynie 19 lat i 29 dni pracy nauczycielskiej, a zatem słusznie organ rentowy odmówił mu prawa do emerytury nauczycielskiej o jakiej mowa w art. 88 Karty Nauczyciela. Wobec tego odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.