Wyrok SN z dnia 8 marca 2013 r., sygn. III CSK 183/12

Stwierdzenie różnic pomiędzy opiniami nie musi oznaczać potrzeby sięgania do pomocy innych biegłych, ponieważ wątpliwości może udać się wyjaśnić wykorzystując przewidziane dla sądu w art. 286 k.p.c. uprawnienie do zażądania ustnego wyjaśnienia opinii złożonej na piśmie.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący)

SSN Józef Frąckowiak

SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa I. G. i małoletniego M. G. działającego przez matkę I. G. przeciwko NZOZ "Szpital [...]" sp. z o.o. w K. i U. Towarzystwu Ubezpieczeń S.A. o zapłatę, rentę i ustalenie, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 8 marca 2013 r., skargi kasacyjnej powodów od wyroku Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 20 września 2011 r.,

1) uchyla zaskarżony wyrok w części oddalającej apelację powódki i orzekającej o kosztach procesu i w tym zakresie przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania, pozostawiając mu rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego,

2) oddala skargę kasacyjną w pozostałym zakresie,

3) oddala wniosek o przyznanie od Skarbu Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu kasacyjnym powodowi M. G.

Uzasadnienie

Powodowie I. G. i M. G. wnieśli o zasądzenie od pozwanych - Szpitala im. [...] oraz od U. Towarzystwa Ubezpieczeń S.A., z którym Szpital łączyła umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej: - na rzecz I. G. kwoty 30 000 zł tytułem odszkodowania i kwoty 700 000 zł jako zadośćuczynienia pieniężnego z ustawowymi odsetkami od dnia 4 października 2004 r., a także stałej renty w wysokości 1.500 zł miesięcznie z ustawowymi odsetkami od dnia 4 października 2004 r.; - na rzecz małoletniego M. G. - odszkodowania w wysokości 15 000 zł i zadośćuczynienia w kwocie 35 000 zł, obu świadczeń z odsetkami ustawowymi od dnia 4 października 2004 r.; Oboje powodowie domagali się także ustalenia na przyszłość odpowiedzialności pozwanego Szpitala w stosunku do nich. Sąd Okręgowy w K. wyrokiem z dnia 29 kwietnia 2011 r. uwzględnił częściowo żądanie powódki i zasądził od pozwanych in solidum na jej rzecz kwotę 10.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14 grudnia 2005 r., oddalił jej powództwo w pozostałej części, a powództwo małoletniego powoda oddalił w całości i orzekł o kosztach procesu. Sąd ustalił, że powódka po przekroczeniu wyliczonego terminu porodu była dwukrotnie poddawana badaniom diagnostycznym w pozwanym Szpitalu, w tym w dniu 2 października 2004 r. - testowi oxytocyną w celu wykluczenia niewydolności łożyskowej. Wyniki nie ujawniły wskazań do wykonania cesarskiego cięcia. W dniu 4 października 2004 r. ze względu na ciążę po terminie, o godz. 10.30 założono powódce doszyjkowo prostaglandyny (Prepidil żel) - w celu przygotowania szyjki macicy do porodu. Stan zdrowia powódki nie wymagał konsultacji internistycznej decyzji o zastosowaniu prostaglandyn. Lek ten działa głównie miejscowo i nie mógł wywołać bezpośrednio nadciśnienia tętniczego. Po aplikacji żelu powódka była monitorowana przez 40 min zapisem KTG, z którego ostatnie 20 minut jest zapisem prawidłowym. Powódka była pod obserwacją i opieką lekarza oraz położnej, jednak nie bez przerwy, nie monitorowano jej także za pomocą KTG przez okres około 3 godzin, mimo że podczas stosowania leków naskurczowych było to konieczne, zignorowano także skargi powódki na złe samopoczucie (dreszcze, fale gorąca, kaszel) po podaniu prostaglandyn. Nadzór okołoporodowy był więc niedostateczny. Ponownie rozpoczęto zapis o 15. Ujawniono w nim cechy zagrażające zamartwicy płodu i nadmiernej czynności skurczowej macicy trwające przez około 80 min. Objawy te były wskazaniem do przeprowadzenia cięcia cesarskiego. Około 16.15 stwierdzono nadreaktywność mięśnia macicy oraz krwawienie. Te objawy spowodowały decyzję o zakończeniu ciąży cięciem cesarskim, które wykonano około godz. 17.30. Małoletni powód w pierwszej minucie życia oceniony został na 3 punkty w 10-stopniowej skali Apgar stwierdzono brak oddechu, brak napięcia mięśniowego, brak odruchów, uogólnioną sinicę, obecność zielonych, gęstych wód płodowych świadczących o niedotlenieniu. Dzięki natychmiastowej interwencji medycznej jego stan się poprawił. Ostatecznie powód nie doznał uszczerbku na zdrowiu i do chwili obecnej nie ujawniły się u niego żadne powikłania będące konsekwencją porodu. W trakcie wydobywania dziecka stwierdzono całkowite odklejenie łożyska i żywo czerwoną krew w jamie macicy. Podczas zabiegu łyżeczkowania jamy macicy krwawienie się wyraźnie zwiększyło, a stan kliniczny powódki pogorszył. Podczas operacji lekarze starali się zachować macicę jednak - w celu ratowania życia powódki - podjęto decyzję o jej usunięciu bez przydatków. Z uwagi na nasilające się krwawienie operujący zdecydowali się na podwiązanie tętnic biodrowych wewnętrznych. Po operacji stan powódki był poważny, ale z tendencją do systematycznej poprawy. W dniu 31 października 2004 r. powódka została wypisana ze szpitala na własne żądanie. Jako skutki pozostające w związku przyczynowym z porodem u powódki wystąpiły - atonia macicy, jej usunięcie, powodujące utratę zdolności rodzenia, podwiązanie tętnic biodrowych wewnętrznych, uszkodzenie splotów lędźwiowych, zespół wykrzepienia, szok, zakrzepica, zawał mięśnia sercowego i martwica przysadki z jej następową hipofunkcją, wreszcie zakrzepowe zapalenie żył w kończynach dolnych powodujące niewydolność chodu, stanowiące następstwo masywnego krwotoku w czasie porodu. Uszczerbek na zdrowiu powódki został oceniony na 45%. Powódka wymaga stałego substytucyjnego leczenia preparatami hormonalnymi, które jednak nie są w stanie całkowicie naśladować warunków fizjologicznych.