Wyrok SN z dnia 16 stycznia 2013 r., sygn. II CSK 331/12

Wykonawca nie powinien być obciążany karą umowną naliczaną za dni, w których nie mógł wykonywać robót przez złą pogodę.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie :

SSN Jan Górowski (przewodniczący)

SSN Grzegorz Misiurek

SSN Anna Owczarek (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa Gminy C. przeciwko S. Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. o zapłatę oraz z powództwa wzajemnego S. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. przeciwko Gminie C. o zapłatę, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 16 stycznia 2013 r., skargi kasacyjnej strony pozwanej - powódki wzajemnej od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 17 stycznia 2012 r.,

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Powódka Gmina C. wniosła o zasądzenie od pozwanej spółki S. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwoty 85.992,54 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 stycznia 2010 r. tytułem dalszej części kary umownej. Pozwana powództwem wzajemnym wniosła o zasądzenie kwoty 292.206 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 23 października 2009 r. tytułem wynagrodzenia za wykonanie boiska sportowego z infrastrukturą, dobrowolnie obniżonego o 10% wobec wykonania robót z opóźnieniem.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa, ewentualnie o miarkowanie kary umownej. Pozwana wzajemna wniosła o oddalenie powództwa.

Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 16 września 2011 r. oddalił powództwo główne i powództwo wzajemne.

Z podstawy faktycznej rozstrzygnięcia wynika, że strony w dniu 2 października 2008 r., w trybie prawa zamówień publicznych zawarły umowę o budowę ogólnodostępnego boiska sportowego z nawierzchnią poliuretanową przy Szkole Podstawowej w C., przyjmując termin wykonania do dnia 21 listopada 2008 r. i wynagrodzenie ryczałtowe w kwocie 324.500,30 zł brutto, płatne po wystawieniu faktury na podstawie protokołu odbioru, po zakończeniu całości robót. W § 10 zastrzeżono karę umowną, m.in. za opóźnienia w wykonaniu przedmiotu umowy w wysokości 0,1% wynagrodzenia umownego w okresie pierwszych 30 dni kalendarzowych opóźnienia, liczonego za każdy dzień opóźnienia, 0,3% wynagrodzenia umownego w okresie kolejnych 30 dni kalendarzowych opóźnienia, liczonego za każdy dzień opóźnienia oraz 0,5% wynagrodzenia umownego za każdy następny dzień opóźnienia. Gmina C. przekazała pozwanej spółce teren budowy w dniu 16 października 2008 r. Do dnia 21 października 2009 r. wykonana została betonowa podbudowa boiska. Od dnia 30 października 2008 r. do początku kwietnia 2009r. nie wykonywano robót. W dniu 10 listopada 2008r. pozwana poinformowała, że z przyczyn technicznych nie jest możliwe wykonywanie dalszych prac. W dniu 5 grudnia 2008 r. powódka wezwała do wykonania robót, w odpowiedzi pozwana oświadczyła, że nie może ich podjąć ze względu na złe warunki meteorologiczne. Do położenia powierzchni poliuretanowej wymagane są odpowiednie warunki atmosferyczne, w tym temperatura powyżej 10 stopni w skali Celsjusza i brak opadów atmosferycznych. W okresie od 21 października do 21 listopada 2008 r. temperatura powietrza w dzień wynosiła od 2,2 do 17,6 stopnia, przeważnie była to jednak temperatura wahająca się od 8,5 do 10 stopni Celsjusza, w nocy od -1,1 do 11,9 stopnia, przeważnie powyżej 7,5 stopnia. W tym okresie: nie odnotowano opadów atmosferycznych w ciągu 15 dni, znikome opady w okresie 6 dni, obfite deszcze przez 6 dni. W nocy 4/5 sierpnia 2009 r. wandale zabrudzili farbą powierzchnię poliuretanową, co wymagało kolejnych napraw, zakończonych w dniu 31 sierpnia 2009r. Prace zostały zakończone w dniu 3 września 2009 r. W dniu 22 września 2009r. pozwana wystawiła fakturę na kwotę 324.500,30 zł tytułem wynagrodzenia. Powódka wyliczyła karę umowną w kwocie 412.115 zł z tytułu opóźnienia, po korekcie w kwocie 410.492,84 zł. obejmującą okres opóźnienia od dnia 22 listopada 2008r. do dnia 7 września 2009 r. W dniu 23 października 2009 r. Gmina złożyła oświadczenie o potrąceniu kary umownej z wierzytelnością z tytułu wynagrodzenia. Kwota dochodzona pozwem głównym stanowi pozostałą część kary umownej. Powódka zaniechała ubiegania się o dofinansowanie ze środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej przyjmując, że na skutek potrącenia nie zapłaci pozwanej wynagrodzenia. Sąd I instancji uznał, że opóźnienie uzasadniało nałożenie kary umownej i doszło do skutecznego potrącenia. Sąd na podstawie art. 484 § 2 k.c. miarkował karę w części objętej żądaniem pozwu głównego wskazując, że powódka nie poniosła żadnych kosztów, a wysokość żądanej kwoty była wyższa jak wartość przedmiotu umowy.