Wyrok SN z dnia 22 marca 2012 r., sygn. IV CSK 453/11

W przypadku indosu powierniczego w celu inkasa, który służy wyłącznie interesowi indosanta, przepisy art. 10 i 17 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. - Prawo wekslowe (Dz.U. Nr 37, poz. 282) nie wyłączają podnoszenia przez dłużnika wekslowego względem indosatariusza zarzutów przysługujących mu przeciwko indosantowi.

Teza urzędowa

Sąd Najwyższy w składzie :

SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący)

SSN Józef Frąckowiak

SSN Iwona Koper (sprawozdawca)

Protokolant Bogumiła Gruszka

w sprawie z powództwa E. - Inwest Spółki Akcyjnej (poprzednio E.- Inwest Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ) przeciwko Jerzemu F. o zapłatę, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 22 marca 2012 r., skargi kasacyjnej pozwanego od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 21 grudnia 2010 r.,

uchyla zaskarżony wyrok w części oddalającej dalszą apelację pozwanego (pkt III) i orzekającej o kosztach procesu (pkt IV) i sprawę w tym zakresie przekazuje Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania wraz z orzeczeniem o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Powód spółka z o.o. wystąpił przeciwko pozwanemu Jerzemu F. z pozwem o zapłatę kwoty 5.700.000 zł z odsetkami od dnia 21 września 2000 r. podnosząc w jego uzasadnieniu, że na mocy indosu jest w posiadaniu weksla opiewającego na tę kwotę, której nie uiścił jego wystawca, zaś pozwany poręczył powyższy weksel.

Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 12 lutego 2010 r. uwzględnił powództwo co do należności głównej i odsetek za okres od 21 września 2001 r., przyjmując za jego podstawę następujący stan faktyczny.

W dniu 21 września 2000 r. pomiędzy L. S.A. jako pożyczkodawcą, a Przedsiębiorstwem Handlu Zagranicznego K. spółką z o.o. zawarta została umowa pożyczki kwoty 5.700.000 zł z terminem spłaty do dnia 20 września 2001 r. Roszczenia pożyczkodawcy miał zabezpieczać weksel własny pożyczkobiorcy in blanco z avalem Jerzego F. i Cezarego D. W deklaracji wekslowej z dnia 3 października 2000 r. wystawca weksla oświadczył, że w razie powstania szkód związanych z nienależytym wykonaniem umowy pożyczki będzie uprawniony do wypełnienia weksla co do oznaczenia miejsca, daty, oznaczenia "bez protestu" i co do wysokości przyszłej wierzytelności tj. kwoty pożyczki z odsetkami i kosztami. Pozwany Wiesław F. oraz Cezary D. oświadczyli, że jako poręczyciele weksla in blanco wykonają zobowiązania z niego po zawiadomieniu ich o niezapłaceniu sumy wekslowej. Pozwany złożył na deklaracji własnoręczny podpis. Zgodnie z wekslem z dnia 20 września 2004 r. wystawionym na zlecenie L. S.A na kwotę 5.700.000 zł Przedsiębiorstwo Handlu Zagranicznego K. spółka z o.o. była zobowiązana zapłacić za okazaniem L.S.A kwotę 5.700.000 zł z odsetkami określonymi w umowie pożyczki. Prawa z weksla zostały przeniesienie przez indos na okaziciela. Pozwany poręczył weksel za wystawcę - pożyczkobiorcę podpisując weksel na odwrocie. W Prokuraturze Rejonowej prowadzone było do sygn. /.../ śledztwo w sprawie sfałszowania deklaracji wekslowej z dnia 3 października 2000 r. przez podrobienie podpisu Jerzego F. oraz podrobienie tego dokumentu. Postanowieniem z dnia 30 września 2008 r. postępowanie zostało umorzone wobec stwierdzenia, że czynu nie popełniono.