Wyrok SN z dnia 24 maja 2007 r., sygn. V CSK 23/07

Jeżeli indos powierniczy w celu inkasa służy wyłącznie interesom indosanta, przepisy art. 10 i 17 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (Dz.U. Nr 37, poz. 282) nie wyłączają podnoszenia wobec indosatariusza przez dłużnika wekslowego zarzutów przysługujących mu przeciw indosantowi.

Sędzia SN Kazimierz Zawada (przewodniczący, sprawozdawca) Sędzia SN Mirosław Bączyk Sędzia SN Hubert Wrzeszcz

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa "D.O.W.C.F." S.A. w D.G. przeciwko Krystianowi D. i Halinie D. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 24 maja 2007 r. skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 14 lipca 2006 r. oddalił skargę kasacyjną i zasądził od strony powodowej na rzecz pozwanych kwotę 3600 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Strona powodowa "D.O.W.C.F." S.A. w D.G. wniosła o zasądzenie solidarnie od małżonków Krystiana i Haliny D. kwoty 1 561 528,37 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 13 listopada 2004 r. Podstawę żądania stanowił weksel własny wystawiony na wymienioną kwotę przez Krystiana D., z poręczeniem Haliny D. za wystawcę. Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 28 grudnia 2005 r. uchylił wydany w stosunku do pozwanych nakaz zapłaty i oddalił powództwo. Oddalona została też przez Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 14 lipca 2006 r. apelacja strony powodowej od wyroku Sądu Okręgowego.

Podstawę obu wyroków stanowił następujący stan faktyczny. Pozwany od 1992 r. pozostawał w stosunkach handlowych z "S.M.P.", spółką z o.o. w W. W dniu 2 stycznia 2001 r. zawarł z tą spółką kolejną umowę dealerską, zgodnie z którą wręczył spółce weksel in blanco, podpisany przez niego w charakterze wystawcy, a przez jego żonę w charakterze poręczyciela za wystawcę, wraz z deklaracją wekslową, w celu zabezpieczenia roszczeń spółki z tej umowy, bez ograniczenia wysokości zabezpieczenia. Pozwany nie wywiązywał się ze swoich zobowiązań wobec spółki, co stało się powodem zmian w umowie łączącej go ze spółką. Zmian dokonano dnia 8 i 18 lutego 2002 r. oraz dnia 28 marca 2003 r. Na podstawie zmienionej umowy pozwany miał uiszczać spółce przedpłatę za każdy samochód w wysokości 100% ceny. Zmiany objęły także regulację spłaty zadłużenia pozwanego. Na pokrycie swego zadłużenia pozwany miał przekazywać w całości osiągnięty zysk. Od dnia 8 lutego 2002 r. pozwany płacił spółce pełną należność za każdy nabywany samochód. W dniu 27 października 2003 r. spółka wypowiedziała pozwanemu umowę ze skutkiem od dnia 31 stycznia 2004 r. W grudniu 2003 r. pozwany i jego główna księgowa podpisali przekazane przez spółkę potwierdzenie sald według stanu w dniu 30 listopada 2003 r., z którego wynikało, że zadłużenie pozwanego wobec spółki wynosi 1 415 357,24 zł z tytułu niezapłaconych faktur za okres od dnia 7 kwietnia 2003 r. do dnia 25 listopada 2003 r. W dniu 30 września 2004 r. spółka udzieliła stronie powodowej „upoważnienia inkasowego” do ściągnięcia od pozwanego wierzytelności stwierdzonych 34 fakturami wystawionymi w okresie od 25 kwietnia 2003 r. do 23 grudnia 2003 r. na łączną kwotę 1 361 918,44 zł z odsetkami. Dnia 4 listopada 2004 r. spółka wypełniła weksel in blanco otrzymany od pozwanego. Jako sumę wekslową wpisała dochodzoną pozwem kwotę 1 561 528,37 zł - obejmującą należności z faktur wystawionych w okresie od dnia 25 kwietnia 2003 r. do dnia 23 grudnia 2003 r., jako termin wystawienia weksla - dzień 4 listopada 2004 r., jako termin płatności - dzień 12 listopada 2004 r., jako miejsce wystawienia - K., jako remitenta - siebie ("S.M.P."); ponadto zastrzegła, że weksel jest płatny w "BPH PBK" S.A., Oddział w D.G. Następnie po napisaniu na odwrocie „ustępujemy na zlecenie ťD.O.W.C.F.Ť” i złożeniu pod tym oświadczeniem podpisu przez prezesa zarządu, wręczyła weksel stronie powodowej.