Uchwała SN z dnia 28 listopada 2012 r., sygn. III CZP 75/12

Sędzia sądu powszechnego nie może być pełnomocnikiem sądu jako jednostki organizacyjnej Skarbu Państwa (art. 87 § 2 k.p.c.).

W sprawie ze skargi wierzyciela Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w S. na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w S. M. O. z dnia 13 października 2011r. w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego w sprawie […] przy udziale dłużnika A. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. na skutek zażalenia wierzyciela na postanowienie Sądu Rejonowego w S. z dnia 24 stycznia 2012 r.

Czy prezes sądu okręgowego - jako organ statio fisci Skarbu Państwa - może udzielić skutecznie pełnomocnictwa procesowego - na podstawie art. 87 § 2 k.p.c. - sędziemu tego sądu, do działania w postępowaniu egzekucyjnym?

UZASADNIENIE WNIOSKU O ROZSTRZYGNIĘCIE ZAGADNIENIA PRAWNEGO

Postanowieniem z dnia 24 stycznia 2011r., […] Sąd Rejonowy w S. oddalił skargę wierzyciela Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w S. z dnia 26 października 2011r. w całości (pkt I.), uchylił w trybie art. 759 § 2 k.p.c. w całości czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w S. M. O. w sprawie o sygn. akt […]: wezwanie z dnia 22 lipca 2011r. do podpisania wniosku egzekucyjnego przez Prezesa Sądu Okręgowego w S. oraz zatwierdzenia dokonanych czynności (pkt II ppkt 1) i postanowienie z dnia 13 października 2011r. w przedmiocie umorzenia postępowania (pkt II. ppkt 2.).

W uzasadnieniu swojego orzeczenia Sąd I instancji wskazał, że polecenie wszczęcia egzekucji, o którym mowa w treści przepisu § 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 09 marca 2006r. w sprawie egzekucji grzywien, kar pieniężnych, opłat sądowych i kosztów postępowania w sprawach cywilnych wydaje sąd. Za Skarb Państwa podejmuje czynności procesowe organ państwowej jednostki organizacyjnej, z której działalnością wiąże się dochodzone roszczenie lub organ jednostki nadrzędnej (art. 67 § 2 zd. 1 k.p.c.). W myśl art. 21 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2001r. Nr 98, poz. 1070 z późn. zm.) organami sądu okręgowego są: prezes sądu okręgowego, kolegium sądu okręgowego i dyrektor sądu okręgowego. Z kolei analiza przepisu art. 179 § 1 p.u.s.p., stanowiącego m.in., że w sądzie okręgowym organem kierującym gospodarką finansową tego sądu oraz wydanego na podstawie delegacji ustawowej (z art. 179 § 5 p.u.s.p.) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 11 stycznia 2008r. w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia gospodarki finansowej i działalności inwestycyjnej sądów powszechnych (Dz. U. z 2008r., Nr 11 poz.69), a w szczególności § 22 pkt 5, stanowiącego, iż w ramach prowadzonej przez sądy gospodarki finansowej sądy obowiązane są terminowo wysyłać do zobowiązanych upomnienia oraz podejmować w stosunku do nich czynności zmierzające do wykonania zobowiązania w drodze egzekucji, skłoniła Sąd Rejonowy do wyprowadzenia wniosku, iż polecenie wszczęcia egzekucji z § 3 ww. rozporządzenia w sprawie egzekucji grzywien, kar pieniężnych, opłat sądowych i kosztów postępowania w sprawach cywilnych jest jednym z elementów gospodarki finansowej sądu, o której mowa w treści przepisu art. 179 p.u.s.p., więc organem sądu okręgowego, uprawnionym do podejmowania czynności z tego zakresu, jest dyrektor sądu okręgowego, a nie jego prezes. Skoro zatem w niniejszej sprawie Prezes Sądu Okręgowego w S. nie był organem uprawnionym do wydania, w imieniu Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w S., polecenia o wszczęcie egzekucji, nie mógł więc skutecznie ustanowić pełnomocnika do dokonania tej czynności w osobie sędziego tego sądu.