Postanowienie SN z dnia 12 października 2011 r., sygn. III KK 145/11

Więź co do „czasu i przestrzeni”. Ten związek nie jest jednak wystarczającym kryterium do przyjęcia tożsamości „czynu” na gruncie prawa karnego.

Nie całość zachowania się człowieka w określonym wycinku czasu i przestrzeni oceniana jest jako „czyn zabroniony”, a tylko fragmenty tego zachowania „wycięte” znamionami czynności sprawczych. Wzajemne usytuowanie tych „wyciętych” fragmentów pozwala z kolei na wnioskowanie co do tożsamości bądź wielości czynów zabronionych, a dalej na dokonanie ich właściwej subsumcji.

Z uzasadnienia:

„Kasacja na uwzględnienie nie zasługiwała, choć staranność zawartej w niej argumentacji wraz ze wskazaniem na istotne problemy prawne, nie pozwalała ocenić jej w kategoriach bezzasadności oczywistej.

Zarzut wystąpienia w sprawie ujemnej przesłanki procesowej w postaci rei iudicatae podniesiony został już w apelacji obrońcy Justyny S. i był rozważany przez Sąd Okręgowy. W zarzucie tym skarżąca powoływała się na prawomocny wyrok nakazowy Sądu Rejonowego w B. z dnia 3 września 2009 r., którym Justynę S. uznano za winną tego, że w dniu 11 maja 2009 r. około godziny 22.00 w miejscowości M., kierując pojazdem „Suzuki”, nie dostosowała prędkości do warunków drogowych, w wyniku czego uderzyła w ogrodzenie posesji, czym wyczerpała znamiona wykroczenia z art. 97 k.w., na podstawie którego ukarano obwinioną grzywną w wysokości 200 zł.

Sąd Okręgowy analizując ten zarzut (str. 5 - 8 uzasadnienia) wskazał, że przewidziana w art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k. ujemna przesłanka procesowa dotyczy wyłącznie zakazu ponownego prowadzenia postępowania karnego, a nie innego postępowania - w tym przypadku postępowania w sprawie o wykroczenie. Fakt zatem, wywodził Sąd ad quem, że przeciwko Justynie S. zakończyło się postępowanie o wykroczenie, nie może stanowić przeszkody w późniejszym prowadzeniu postępowania o występek z art. 178a § 1 k.k. W zakresie tym Sąd ad quem odwołał się do stanowiska wyrażonego w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 29 stycznia 2004 r., I KZP 40/03, OSNKW 2004, z. 2, poz. 22. Jednocześnie Sąd Okręgowy przyjął, porównując opisy czynów - występku z art. 178a § 1 k.k. oraz wykroczenia z art. 97 k.w. - że „między znamionami przypisanego przestępstwa a znamionami przypisanego wykroczenia zachodzi stosunek krzyżowania … w takiej sytuacji mamy do czynienia z rzeczywistym zbiegiem przepisów kodeksu karnego i kodeksu wykroczeń … stan ten odpowiada zatem sytuacji wskazanej w art. 10 § 1 k.w.” (str. 7). Wnioskowanie to nie pozwoliło na uwzględnienie apelacyjnego zarzutu naruszenia zasady ne bis in idem.