Uchwała składu połączonych Izb Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2011 r., sygn. III CZP 38/11

Sąd Najwyższy w składzie: Prezes SN Tadeusz Ereciński (przewodniczący) Prezes SN Walerian Sanetra SSN Mirosław Bączyk SSN Bogusław Cudowski SSN Dariusz Dończyk SSN Teresa Flemming-Kulesza SSN Józef Frąckowiak SSN Małgorzata Gersdorf SSN Katarzyna Gonera SSN Jan Górowski SSN Antoni Górski SSN Irena Gromska-Szuster SSN Jacek Gudowski SSN Zbigniew Hajn SSN Józef Iwulski SSN Kazimierz Jaśkowski SSN Wojciech Katner SSN Halina Kiryło SSN Marian Kocon SSN Iwona Koper SSN Zbigniew Korzeniowski SSN Anna Kozłowska SSN Roman Kuczyński SSN Jerzy Kuźniar SSN Jerzy Kwaśniewski SSN Zbigniew Kwaśniewski SSN Grzegorz Misiurek SSN Zbigniew Myszka SSN Maciej Pacuda SSN Henryk Pietrzkowski SSN Krzysztof Pietrzykowski SSN Marta Romańska SSN Romualda Spyt SSN Jolanta Strusińska-Żukowska SSN Krzysztof Strzelczyk SSN Katarzyna Tyczka-Rote SSN Bogumiła Ustjanicz SSN Lech Walentynowicz SSN Tadeusz Wiśniewski SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (sprawozdawca) SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca, uzasadnienie) SSN Mirosława Wysocka SSN Kazimierz Zawada SSN Dariusz Zawistowski

na posiedzeniu niejawnym w dniu 22 listopada 2011 r., przy udziale Zastępcy Prokuratora Generalnego Roberta Hernanda, po rozstrzygnięciu zagadnienia prawnego przedstawionego przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego we wniosku z dnia 23 maja 2011 r., BSA I-4110-4/11,

"Czy brak pouczenia lub błędne pouczenie strony (uczestnika) postępowania działającej bez adwokata, radcy prawnego lub rzecznika patentowego o dopuszczalności, terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia w sprawie cywilnej powoduje, że termin do wniesienia tego środka nie rozpoczyna biegu?"

podjął uchwałę:

Niepouczenie albo błędne pouczenie strony działającej bez adwokata, radcy prawnego lub rzecznika patentowego o dopuszczalności, terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia nie ma wpływu na rozpoczęcie biegu terminu do wniesienia tego środka.

Uzasadnienie

Przedstawiając przytoczone zagadnienie prawne na podstawie art. 60 § 1 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. Nr 240, poz. 2052 ze zm.), Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego wskazał, że kwestia skutków naruszenia przez sąd obowiązku pouczania strony (uczestnika) postępowania o sposobie zaskarżania orzeczeń sądowych jest różnie rozstrzygana w orzecznictwie Sądu Najwyższego. Według jednego nurtu orzecznictwa, w razie niepouczenia lub błędnego pouczenia strony (uczestnika) działającej bez adwokata, radcy prawnego lub rzecznika patentowego o dopuszczalności, terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia sąd nie może odrzucić środka zaskarżenia, a termin do jego wniesienia nie rozpoczyna biegu (uchwała Sądu Najwyższego Izby Cywilnej oraz Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 6 marca 1972 r., III CZP 27/71, OSNC 1973, nr 1, poz. 1 oraz postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 15 maja 1997 r., I PZ 18/97, OSNP 1998, nr 11, poz.333, z dnia 17 listopada 2009 r., II CZ 93/09, OSNC 2010, nr 6, poz. 91, i z dnia 12 lutego 2010 r., I CZ 116/09, niepubl.). W myśl innego nurtu orzecznictwa Sądu Najwyższego niepouczenie lub błędne pouczenie nie stanowi przeszkody do odrzucenia środka zaskarżenia, może natomiast stanowić podstawę wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia środka zaskarżenia (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2007 r., III CZP 34/07, OSNC 2008, nr 7-8, poz. 71 oraz postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 5 września 1997 r., III CKN 389/97, i z dnia 22 lipca 2010 r., I CZ 53/10, niepubl.).