Uchwała składu 7 sędziów SN z dnia 9 sierpnia 2011 r., sygn. III CZP 10/11

Sąd Najwyższy w składzie: Prezes SN Tadeusz Ereciński (przewodniczący) SSN Dariusz Dończyk SSN Jan Górowski SSN Jacek Gudowski SSN Henryk Pietrzkowski (sprawozdawca) SSN Tadeusz Wiśniewski SSN Dariusz Zawistowski

w sprawie z wniosku Antoniego P. przy uczestnictwie Ewy S., Ryszarda S., Józefa M., Heleny L., Jana P., Stanisława P., Władysławy G., Barbary K., Władysława K., Stanisławy D., Jana R., Krystyny R., Haliny K., Marii D., Romana S., Lucyny R., Antoniny J., Marii K., Czesławy K., Stanisława K. i Józefy P. o zasiedzenie służebności gruntowej, po rozstrzygnięciu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu jawnym w dniu 9 sierpnia 2011 r., przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Piotra Wiśniewskiego, zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 19 listopada 2010 r., sygn. akt III CSK 26/10, do rozstrzygnięcia składowi powiększonemu tego Sądu,

"Czy wykonanie trwałego i widocznego urządzenia przez posiadacza służebności gruntowej jest konieczną przesłanką zasiedzenia przez niego tej służebności (art. 292 k.c.)?"

podjął uchwałę:

Wykonanie trwałego i widocznego urządzenia przez posiadacza nieruchomości w zakresie służebności gruntowej drogi dojazdowej jest przesłanką zasiedzenia tej służebności (art. 292 k.c.).

Uzasadnienie

Przedstawione do rozstrzygnięcia zagadnienie prawne powstało w sprawie, w której Sąd drugiej instancji oddalił apelację wnioskodawcy od postanowienia Sądu pierwszej instancji oddalającego wniosek o stwierdzenie nabycia przez zasiedzenie służebności gruntowej drogi dojazdowej.

Według dokonanych ustaleń drogę tę, po której wnioskodawca i okoliczni mieszkańcy jeżdżą od 1963 r., utwardził płytkami żwirowymi 20 lat temu właściciel nieruchomości obciążonej.

Sądy obu instancji uznały, że służebność gruntowa drogi może być nabyta przez zasiedzenie tylko wtedy, gdy posiadacz nieruchomości władnącej korzysta z trwałego i widocznego urządzenia, o którym mowa w art. 292 k.c., wykonanego przez siebie lub inną osobę niebędącą właścicielem nieruchomości obciążonej. Skoro na drodze dojazdowej trwałe i widoczne urządzenie w postaci utwardzenia płytkami żwirowymi wykonane zostało przez właściciela nieruchomości obciążonej, nie zaś przez wnioskodawcę, nie było podstaw do uwzględnienia wniosku.