Wyrok SN z dnia 20 października 2010 r., sygn. III CSK 323/09

1. Odstąpienie od umowy o roboty budowlane nie musi prowadzić do upadku zawartych w tej umowie postanowień regulujących karę umowną.

2. Dokonanie przez sąd ustaleń faktycznych na podstawie wskazanych przez stronę (a także dopuszczonych z urzędu) dowodów, które nie zostały w formalny sposób dopuszczone i przeprowadzone na rozprawie, narusza ogólne reguły postępowania w zakresie bezpośredniości, jawności, równości stron i kontradyktoryjności. Podstawą ustaleń faktycznych mogą być tylko dowody prawidłowo przeprowadzone. Sąd powinien wypowiedzieć się w przedmiocie wniosku dowodowego.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący)

SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca)

SSN Dariusz Zawistowski

Protokolant Bożena Kowalska

w sprawie z powództwa B. S.A. w W.

przeciwko Gminie Miejskiej K.

przy interwencji ubocznej po stronie powodowej D.S.A. w A.

o zapłatę,

po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej

w dniu 20 października 2010 r.,

skargi kasacyjnej strony powodowej oraz skargi kasacyjnej interwenienta ubocznego od wyroku Sądu Apelacyjnego w K.

z dnia 15 lipca 2009 r.,

uchyla zaskarżony wyrok w części zmieniającej wyrok Sądu Okręgowego - Sądu Gospodarczego w K., w zakresie oddalającym powództwo i orzekającym o kosztach procesu (pkt III 2) oraz oddalającym apelację i orzekającym o kosztach postępowania apelacyjnego (pkt IV) i w tym zakresie przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w K. do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 10 marca 2008 r. Sąd Okręgowy w K. zasądził od pozwanej na rzecz powódki 20 798 393, 53 zł tytułem zwrotu kary umownej wypłaconej pozwanej na podstawie gwarancji bankowej, udzielonej przez powódkę.

Sąd ustalił, że w dniu 20 grudnia 2005 r. strony zwarły umowę, w której powódka, interwenient uboczny i F. SA w M. zobowiązali się zaprojektować i wykonać halę widowiskowo-sportową w K. do dnia 30 listopada 2007 r., za wynagrodzeniem w wysokości 207 087 935,34 zł Wykonawcy najpierw - w terminie 42 dni - powinni sporządzić koncepcję architektoniczną hali zgodnie z programem funkcjonalno-użytkowym (PFU) i decyzją o warunkach zabudowy z dnia 10 sierpnia 2005 (WZ), a następnie - w terminie 120 dni od zatwierdzenia przez pozwanego koncepcji architektonicznej - kompletny wniosek o wydanie zezwolenia na budowę, tj. wraz projektem budowlanym zgodnym z zatwierdzoną koncepcją architektoniczną. Sam projekt budowlany - zgodnie z harmonogramem finansowo-rzeczowym - powinien zostać wykonany w terminie 55 dni od sporządzenia koncepcji architektonicznej. Niedotrzymanie terminów przez powoda uprawniało pozwaną do wypowiedzenia umowy i żądania kary umownej w wysokości 10 % wynagrodzenia (§ 17.1h i § 19 umowy). Wypowiedzenie zawartej przez strony umowy wymagało formy pisemnej pod rygorem nieważności i powinno nastąpić w terminie miesiąca od powzięcia wiadomości o podstawie wypowiedzenia i zawierać uzasadnienie (§ 19.6 umowy).