Wyrok SN z dnia 6 maja 2010 r., sygn. II CSK 640/09

Nietrafnie utrzymuje skarżący, że prawo do rzetelnego procesu sądowego, będące elementem prawa do sądu, należy zaliczyć do kategorii dóbr osobistych objętych art. 23 k.c.

Sąd Najwyższy w składzie: 

SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący)

SSN Stanisław Dąbrowski

SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca) 

w sprawie z powództwa Janusza K. przeciwko Skarbowi Państwa - Sądowi Rejonowemu w Z. o zadośćuczynienie i odszkodowanie, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym  w Izbie Cywilnej w dniu 6 maja 2010 r., skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Apelacyjnego w Ł. z dnia 30 czerwca 2009 r.,

1) oddala skargę kasacyjną;

2) przyznaje adwokatowi Bronisławowi M. od Skarbu Państwa Sądu Apelacyjnego w Ł. kwotę 1800 zł (jeden tysiąc osiemset) wraz z 22% podatkiem od towarów i usług (VAT) tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi w postępowaniu kasacyjnym;

3) nie obciąża powoda kosztami procesu w postępowaniu kasacyjnym.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Apelacyjny w Ł. zmienił wyrok Sądu Okręgowego w Ł. z dnia 27 lutego 2009 r. w ten sposób, że oddalił powództwo Janusza K. o zasądzenie od pozwanego Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Z. kwoty 50000 zł tytułem odszkodowania i 100000 zł tytułem zadośćuczynienia.

Rozstrzygnięcie to oparte zostało na następujących ustaleniach i wnioskach:

Postanowieniem z dnia 7 stycznia 2008 r. Sąd Okręgowy w Ł. stwierdził, że w postępowaniu sądowym w sprawie Sądu Rejonowego w Z. doszło do nieuzasadnionej przewlekłości postępowania, obejmującej okres od 15 stycznia 2003 r. do 13 czerwca 2005 r. Postępowanie to nie zostało jeszcze zakończone.

W stosunku do powoda w okresie od 2002 r. do 2004 r. wydano sześć wyroków skazujących go na kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania i we wszystkich tych sprawach doszło do zarządzenia wykonania orzeczonych kar, natomiast wyrokami łącznymi określono kary pozbawienia wolności w wymiarze dwóch lat i czterech miesięcy oraz jednego roku i ośmiu miesięcy, a także zaliczono na ich poczet siedmiomiesięczny okres aresztu tymczasowego. Odbywanie tych kar powód rozpoczął w dniu 11 września 2006 r. w Zakładzie Karnym w N. W związku z prowadzeniem przeciwko powodowi postępowania przez Sąd Rejonowy w Z. w dniu 25 października 2006 r., przewieziony on został do Aresztu Śledczego w Ł., w którym w dalszym ciągu przebywa. Z uwagi na to, że w Sądzie Rejonowym w G. również toczy się przeciwko powodowi sprawa karna, dwukrotnie był on przewożony na krótkie okresy do Zakładu Karnego w N. Przed osadzeniem powód mieszkał w G. wraz z konkubiną Sylwią D. i córką w wieku 3 lat i 4 miesięcy. Dwuletni obecnie syn urodził się już po osadzeniu powoda. Zakład Karny w N. jest jednostką penitencjarną, położoną najbliżej jego miejsca zamieszkania. Przysługujące powodowi prawo do trzech widzeń miesięcznie (we wtorki i niedziele) było realizowane przez konkubinę i córkę, które przyjeżdżały do Ł., ponosząc koszty przejazdu w wysokości 79 zł w jedną stronę oraz koszty dodatkowego wyżywienia. Konkubina łączyła odwiedziny niedzielne z wtorkowymi, przebywając w tym czasie u rodziców powoda, a od czerwca 2008 r. mieszka u nich wraz obydwojgiem dzieci. W Zakładzie Karnym w N. istnieje możliwość wykonywania przez skazanych obciążonych obowiązkiem alimentacyjnym, którym do końca kary pozostało co najmniej dwa lata, pracy zarobkowej w Przedsiębiorstwie Państwowym „G.” w N. Warunkiem zatrudnienia w wymiarze 7/8 etatu jest dobra opinia skazanego, charakter popełnionego przestępstwa, realny zamiar wykonywania pracy, pozytywny wynik badań profilaktycznych i odbycie miesięcznego, bezpłatnego przyuczenia. Proponowane wynagrodzenie obejmowało nie mniej niż połowę minimalnego wynagrodzenia brutto. Przebywając w N., w związku z wezwaniem do Sądu Rejonowego w G. (od 12 września do 25 października 2006 r., 2 sierpnia do 12 września 2007 r. i od 3 do 30 stycznia 2008 r.), powód był przyuczany do pracy nakładczej w okresie od 25 do 29 stycznia 2008 r. Składane przez niego wnioski o przedterminowe warunkowe zwolnienie od odbycia reszty kary pozbawienia wolności były oddalane z uwagi na negatywną prognozę co do jego osoby. Nie wskazywano w postanowieniach, jako zasadniczej przyczyny odmowy, prowadzenia sprawy przez Sąd Rejonowy w Z., chociaż zaznaczano, że toczą się przeciwko niemu inne sprawy.