Wyrok SN z dnia 28 stycznia 2010 r., sygn. IV KO 137/09

Przepis § 2 art. 148 k.k. utracił swą moc z dniem ogłoszenia tego wyroku Trybunału w Dzienniku Ustaw (art. 190 ust. 2 i 3 Konstytucji), jako przepis wprowadzony w sposób niezgodny z ustawą zasadniczą. W konsekwencji oskarżeni zostali tej sprawie prawomocnie skazani na podstawie przepisu, którego wprowadzenie uznane zostało następnie, już po prawomocnym ich skazaniu, za niezgodne z Konstytucją.

Przez przewidziany w art. 540 § 2 k.p.k. wymóg stwierdzenia przez Trybunał Konstytucyjny niezgodności z ustawą zasadniczą przepisu, który był podstawą orzeczenia, rozumieć należy nie tylko stwierdzenie tej niezgodności wprost wobec przepisu, w oparciu o który wydano orzeczenie sądowe, ale także stwierdzenie jej przez Trybunał w stosunku do przepisu ustawy wprowadzającej ów przepis, bez względu przy tym na powody z jakich doszło do stwierdzenia tej niekonstytucyjności, gdyż także wówczas, sam wprowadzony w ten sposób, czyli niezgodnie z Konstytucją, przepis prawa będący następnie podstawą orzeczenia, traci swą moc.

Uwzględniając fakt, że przywoływane orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego nie wnika w zagadnienie konstytucyjności karalności samego przestępstwa zabójstwa w różnych jego typach należy uznać, że nie daje ono podstaw do wznowienia postępowania w zakresie dotyczącym także sprawstwa i winy przypisanego oskarżonym przestępstwa.

Tylko (…) w razie wyraźnego wskazania odnośnie „odżycia” poprzedniej normy prawnej - mając na uwadze, że także orzeczenia Trybunału o niezgodności z Konstytucją przepisu derogującego z uwagi na wadliwości trybu legislacyjnego działają z założenia skutkiem pro futuro, poza samą kwestią możliwości wznowienia procesu - można byłoby przyjąć, że przywrócono moc obowiązującą przepisowi derogowanemu.