Postanowienie SN z dnia 29 października 2010 r., sygn. IV CSK 465/09

Na obecnym etapie rozwoju prawa międzynarodowego publicznego państwu niemieckiemu przysługuje immunitet jurysdykcyjny w sprawach o roszczenia z czynów niedozwolonych popełnionych przez niemieckie siły zbrojne podczas drugiej wojny światowej na terenie Polski.

Prezes SN Tadeusz Ereciński (przewodniczący) Sędzia SN Mirosława Wysocka Sędzia SN Kazimierz Zawada (sprawozdawca)

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Winicjusza N. przeciwko Republice Federalnej Niemiec - Federalnemu Urzędowi Kanclerskiemu w Berlinie o zapłatę, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 29 października 2010 r. skargi kasacyjnej powoda od postanowienia Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 13 maja 2008 r.

oddalił skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Winicjusz N. w pozwie z dnia 29 października 2007 r. skierowanym przeciwko Republice Federalnej Niemiec - Federalnemu Urzędowi Kanclerskiemu wniósł o zasądzenie na jego rzecz od strony pozwanej kwoty 1 000 000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę doznaną podczas pacyfikacji przez niemieckie siły zbrojne w czasie drugiej wojny światowej miejscowości Szczecyn, położonej w województwie lubelskim. Pacyfikacja ta, podczas której wysiedlano ludność, dokonywano egzekucji, palono zabudowania oraz rabowano mienie, przeprowadzona została w dniu 2 lutego 1944 r. W jej wyniku śmierć poniosło kilkuset mieszkańców. Według twierdzeń pozwu, powód, wówczas sześcioletnie dziecko, doznał w następstwie akcji niemieckich sił zbrojnych licznych, rozległych poparzeń głowy, klatki piersiowej oraz obu rąk, ze skutkami, których dotkliwe konsekwencje ujawniają się do dziś.

Postanowieniem z dnia 8 listopada 2007 r. Sąd Okręgowy odrzucił pozew na podstawie art. 1099 k.p.c., bez doręczania go stronie pozwanej ze względu na brak w sprawie jurysdykcji krajowej. Uznając rozporządzenie Rady (WE) nr 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (Dz. Urz. UE L 2001 nr 12, s. 1 - dalej: "rozporządzenie nr 44/01") za podstawę oceny jurysdykcji krajowej i przyjmując, w nawiązaniu do wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 lutego 2007 r. w sprawie Eirini Lechouritou i inni przeciwko Republice Federalnej Niemiec (Zb. Orz. 2007, s. I-1519 - dalej: "wyrok w sprawie Lechouritou") - wydanego na tle Konwencji o jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych, podpisanej w Brukseli dnia 27 września 1968 r. (jedn. tekst: Dz. Urz. UE C 1998 nr 27, s. 1 - dalej: "konwencja brukselska"), ale zachowującego aktualność na gruncie rozporządzenia nr 44/01 - że sprawa ta, podobna do sprawy, w której zapadł powołany wyrok Trybunału, nie jest sprawą cywilną w rozumieniu art. 1 ust. 1 rozporządzenia nr 44/01, wskazał na brak normy uzasadniającej właściwość sądu polskiego do rozpoznania tej sprawy.