Uchwała SN z dnia 25 listopada 2010 r., sygn. III CZP 84/10

Sąd Najwyższy w składzie: SSN Kazimierz Zawada (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Marian Kocon SSN Hubert Wrzeszcz

w sprawie z powództwa Grzegorza K. przeciwko POLBUD Przedsiębiorstwu Budowlanemu sp. z o.o. w B. o ustalenie, po rozstrzygnięciu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu jawnym w dniu 25 listopada 2010 r., zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Okręgowy Sąd Gospodarczy w B. postanowieniem z dnia 25 czerwca 2010 r.,

"Czy zbycie przez wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością dotychczas posiadanych udziałów, po nabyciu prawa pierwszeństwa do objęcia nowych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym, uniemożliwia wspólnikowi wykonanie tego prawa w sytuacji, gdy oświadczenie dotychczasowego wspólnika o objęciu udziałów złożone zostało przed datą zawarcia ze spółką umowy zbycia dotychczasowych udziałów i gdy przedstawienie spółce tego oświadczenia w wymaganej formie nastąpiło wprawdzie w dacie wyznaczonej do wykonania prawa pierwszeństwa, lecz po dacie zawarcia umowy zbycia udziałów?"

podjął uchwałę:

Do oświadczenia wspólnika o objęciu udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym ma zastosowanie art. 61 § 1 zdanie pierwsze k.c.

W braku odmiennego zastrzeżenia rozporządzenie przez wspólnika na rzecz spółki wszystkimi swymi udziałami w celu ich umorzenia powoduje przejście na spółkę także przysługującego wspólnikowi prawa pierwszeństwa objęcia nowych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym spółki.

Uzasadnienie

Grzegorz K. w pozwie wniesionym przeciwko Przedsiębiorstwu Budowlanemu "Polbud" - spółce z ograniczoną odpowiedzialnością - wniósł o ustalenie, że objął 13 nowych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym pozwanej spółki. Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 13 kwietnia 2010 r. oddalił powództwo. Podstawę wyroku Sądu Rejonowego stanowiły następujące ustalenia. Dnia 11 sierpnia 2009 r. nadzwyczajne zgromadzenie wspólników pozwanej spółki podjęło uchwałę o dobrowolnym umorzeniu z czystego zysku zgłoszonych przez wspólników udziałów. Następnie, w dniu 15 września 2009 r., nadzwyczajne zgromadzenie wspólników uchwaliło podwyższenie kapitału zakładowego pozwanej spółki o 231 000 zł - z kwoty 150 500 zł do kwoty 381 500 zł - przez utworzenie 462 nowych, niepodzielnych udziałów, każdy o wartości nominalnej 500 zł. W uchwale tej wskazano, że dotychczasowi wspólnicy mają pierwszeństwo objęcia nowych udziałów proporcjonalnie do dotychczas przysługujących im udziałów. W związku z tą uchwałą powód otrzymał od zarządu pozwanej spółki pismo z wezwaniem do wykonania prawa pierwszeństwa i pouczeniem, że w celu wykonania tego prawa należy do dnia 15 października 2009 r. do godziny 15 złożyć oświadczenie o objęciu nowych udziałów w formie aktu notarialnego i dokonać wpłat na ich pokrycie. Dnia 6 października 2009 r. powód złożył pozwanej spółce ofertę sprzedaży wszystkich swoich (pięciu) udziałów w celu ich umorzenia, a w dniu 12 października 2009 r. zawarł z pozwaną spółką umowę sprzedaży tych udziałów. W tym samym dniu zarząd pozwanej spółki podjął uchwałę o umorzeniu udziałów powoda. Z kolei w dniu 15 października 2009 r. o godz. 1330 powód przedłożył zarządowi pozwanej spółki odpis aktu notarialnego zawierającego jego oświadczenie o objęciu trzynastu udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym. Akt notarialny obejmujący oświadczenie powoda został sporządzony w dniu 30 września 2009 r. W dniu 15 października 2009 r. powód przedłożył zarządowi pozwanej spółki wraz z aktem notarialnym także potwierdzenie wpłaty na pokrycie objętych udziałów.