Wyrok SN z dnia 10 czerwca 2009 r., sygn. II KK 20/09

Przepis art. 54 k.k.s. dotyczy jedynie nieujawnienienia przez podatnika właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania w zakresie podatku, co do którego istniał już w danym okresie obowiązek podatkowy obejmujący tego podatni-ka; nie penalizuje on zatem nieuregulowania przez podatnika zryczałtowanego po-datku w wysokości 75 % od dochodów z nieujawnionych źródeł w okresie, za który ustalono później ten podatek, jako że w okresie tym obowiązek podatkowy co do tego podatku jeszcze nie istniał i powstał dopiero w wyniku wydania i doręczenia podatnikowi decyzji organu podatkowego o zastosowaniu wobec niego wskazane-go podatku zryczałtowanego.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Skarga ta jest zasadna. Jeżeli chodzi o zarzut związany z nierozważeniem przez sąd kwestii małoletniości oskarżonej w 2002 r., jako że - co wynika z dokumentów sprawy, w tym i protokołu rozprawy z dnia 28 grudnia 2006 r. (k. 174), gdzie podano, iż urodziła się ona w dniu 1 kwietnia 1985 r. - pełnoletniość oskarżona uzyskała dopiero w dniu 1 kwietnia 2003 r., a sąd przypisał jej także zachowania z 2002 r., to prawdą jest, że sąd w uzasadnieniu swego wyroku w ogóle nie wypowiedział się w tej kwestii, z tym wszak, że przyjął on, iż oskarżona działała w latach 2002 - 2003 w ramach czynu ciągłego, o jakim mowa w art. 6 § 2 k.k.s. Sąd Rejonowy jednak, wskazując w uzasadnieniu swego wyroku, że oskarżona powinna, stosownie do art. 44 ust. 1 pkt 1 i ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r., wpłacać bez wezwania zaliczki na podatek, a zgodnie z art. 45 ust. 1 tej ustawy, do 30 kwietnia r. następnego złożyć roczne zeznanie podatkowe, czego nie uczyniła (s. 6 uzasadnienia), nie zauważył, że z przepisu art. 7 tejże ustawy wynika wyraźnie, iż „dochody małoletnich dzieci (…), z wyjątkiem dochodów z ich pracy, stypendiów oraz dochodów z przedmiotów oddanych do ich swobodnego użytku, dolicza się do dochodów rodziców (...)”. Oskarżona była zatem wprawdzie w 2002 r., w zakresie osiąganych wtedy dochodów, podatnikiem w rozumieniu art. 7 Ordynacji podatkowej z 1997 r. oraz art.1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z 1991 r. Jednak, stosownie do art. 135 Ordynacji podatkowej, jej zdolność do czynności prawnych w sprawach podatkowych należało oceniać według przepisów prawa cywilnego, co oznaczało, że działać za nią winni tu rodzice, a przy tym wskazany art. 7 ustawy z 1991 r. nakazywał doliczać jej dochody, za wyjątkiem źródeł w nim wskazanych (oraz wolne od podatku - art. 21 tej ustawy), do dochodów rodziców. Dotyczy to także rocznego ich rozliczenia za rok, w który oskarżona pozostawała przez cały czas małoletnią, bowiem dopiero po uzyskaniu przez nią pełnoletniości, dochody uzyskane przez nią jako pełnoletnią, miała ona obowiązek rozliczać sama, w ramach dochodów własnych, gdyż obowiązek podatkowy w zakresie podatku dochodowego powstaje każdorazowo wraz z nowym rokiem kalendarzowym. W konsekwencji nie można było przyjąć istnienia tu czynu ciągłego, obejmującego dochody za 2002 r., kiedy to oskarżona jako niepełnoletnia w ogóle samodzielnie nie rozliczała swoich dochodów, które winny one być doliczone do dochodu jej rodziców oraz za 2003 r., kiedy to była już pełnoletnia. Kwestia ta jednak w sprawie niniejszej nie ma tak istotnego znaczenia z uwagi na zarzut drugi, dotyczący nie wyjaśnienia przez sąd w aspekcie przepisów podatkowych zaistnienia w zarzucanym oskarżonej, a następnie przypisanym jej, czynie znamion przestępstwa skarbowego z art. 54 k.k.s.