Wyrok SN z dnia 27 kwietnia 2009 r., sygn. I UK 278/08

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 października 2007 r., P 10/07 (Dz.U. Nr 200, poz. 1445) nie spowodował, że nabycie prawa do emerytury przez mężczyznę należy oceniać według przesłanek określonych dla kobiet w art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm. w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 maja 2008 r.).

Przewodniczący SSN Józef Iwulski (sprawozdawca), Sędziowie SN: Bogusław Cudowski, Andrzej Wróbel.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 27 kwietnia 2009 r. sprawy z wniosku Władysława P. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w O. o prawo do emerytury, na skutek skargi kasacyjnej ubez­pieczonego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 10 czerwca 2008 r.

oddalił skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia 8 stycznia 2008 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych-Oddział Wojewódzki w O. odmówił Władysławowi P. prawa do emerytury z uwagi na niespeł­nienie przez wnioskodawcę przesłanek określonych w art. 27 lub 29 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jed­nolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.), a wyrokiem z dnia 6 marca 2008 r. [...] Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Olsztynie oddalił od­wołanie ubezpieczonego od tej decyzji.

Sąd pierwszej instancji ustalił, że ubezpieczony urodził się 2 kwietnia 1947 r. i do 31 grudnia 2007 r. był zatrudniony na podstawie stosunku pracy w pełnym wymia­rze na stanowisku inspektora nadzoru w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Usług Inwestycyjnych Spółce z o.o. w O. W dniu złożenia wniosku o emeryturę wnioskodaw­ca legitymował się łącznym stażem ubezpieczeniowym w wymiarze 33 lat, 3 miesięcy i 20 dni. Sąd Okręgowy podzielił stanowisko organu rentowego, że wnioskodawca nie spełnia przesłanek określonych w art. 29 ustawy o emeryturach i rentach, bowiem nie osiągnął ustawowego wieku uprawniającego mężczyzn do emerytury (65 lat). Zda­niem Sądu, wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 października 2007 r., P 10/07, w którym Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że art. 29 ust. 1 ustawy o emery­turach i rentach w zakresie, w jakim nie przyznaje prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym mężczyźnie, który - odpowiednio jak kobieta, która nabywa to prawo po osiągnięciu wieku 55 lat i co najmniej 30-letniego okresu składkowego i nieskładkowego - osiągnął wiek 60 lat i co najmniej 35-letni okres składkowy i nieskładkowy, jest niezgodny z art. 32 i 33 Konstytucji RP - wbrew twierdzeniom odwołu­jącego się, nie może stanowić podstawy przyznania mu prawa do emerytury. Wyrok ten - z uwagi na treść punktu drugiego sentencji - wchodzi w życie po upływie dwunastu miesięcy od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Według Sądu Okręgo­wego, oznacza to, że do tej daty powołany przepis nadal obowiązuje i powinien być stosowany przez sądy. Wprawdzie sądy są uprawnione do odmowy stosowania ustaw sprzecznych z Konstytucją i w tym zakresie mogą samodzielnie badać zgod­ność przepisu z Konstytucją, to jednak w niniejszej sprawie występuje sytuacja niety­powa, w której „niekonstytucyjna jest nie treść obowiązującego przepisu, ale brak określonej treści". Analizując z kolei stan prawny aktualny w dacie zamknięcia rozpra­wy, Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, że ubezpieczonemu nie przysługuje prawo do wcześniejszej emerytury, gdyż nie ma normy prawnej, która by przyznawała ubez­pieczonemu prawo do tego świadczenia przed ukończeniem 65 roku życia.