Wyrok SN z dnia 15 maja 2007 r., sygn. V CSK 30/07

Odstąpienie od umowy wzajemnej, w której świadczenie jednej ze stron ma charakter ciągły, wywołuje skutek ex nunc.

Sędzia SN Gerard Bieniek (przewodniczący, sprawozdawca)

Sędzia SN Teresa Bielska-Sobkowicz

Sędzia SN Grzegorz Misiurek

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa syndyka masy upadłości "H.W.", sp. z

o.o. we W. przeciwko Skarbowi Państwa - Ministrowi Skarbu Państwa o zapłatę, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 15 maja 2007 r. skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 8 września 2006 r.

uchylił zaskarżony wyrok w części oddalającej apelację od wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 6 marca 2006 r. w zakresie zasądzającym od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę ponad 1 755 224,71 zł i w tym zakresie przekazał sprawę Sądowi Apelacyjnemu we Wrocławiu do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego, a w pozostałej części oddalił skargę kasacyjną. 

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy we Wrocławiu wyrokiem z dnia 6 marca 2006 r. zasądził od pozwanego Skarbu Państwa - Ministra Skarbu Państwa na rzecz syndyka masy upadłości "H.W." spółki z o.o. kwotę 3 996 084,64 zł z odsetkami, ustalając, że umową o oddanie mienia Skarbu Państwa do odpłatnego korzystania, zawartą w formie aktu notarialnego w dniu 18 listopada 1991 r., spółce z o.o. "H.W." przekazane zostało do odpłatnego korzystania mienie przedsiębiorstwa państwowego o nazwie "W.P.R.I.B.P. ťH.W.Ť", zlikwidowanego zarządzeniem nr 88b/Or Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 18 listopada 1991 r., na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz.U. Nr 51, poz. 398 ze zm.).

Zgodnie z umową, organ założycielski oddał pracowniczej spółce z o.o. "H.W." do odpłatnego korzystania i pobierania pożytków zespół składników materialnych i niematerialnych przedsiębiorstwa państwowego "W.P.R.I.B.P. ťH.W.Ť" oraz zobowiązał się do przeniesienia własności tego mienia na spółkę z o.o. "H.W." na określonych zasadach. Wartość przedsiębiorstwa ustalona została zgodnie z § 1 zarządzenia Ministra Finansów z dnia 10 listopada 1990 r. w sprawie zasad ustalania należności za korzystanie z mienia Skarbu Państwa (M.P. Nr 43, poz. 334) na kwotę 4 600 000 zł. Jednocześnie ustalono łączną wartość za korzystanie z przedsiębiorstwa w okresie trwania umowy i przeniesienia własności tego przedsiębiorstwa na spółkę na kwotę 4 600 000 zł i kwoty stanowiącej sumę opłat dodatkowych, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 zarządzenia. Tytułem zapłaty za przeniesienie własności przedsiębiorstwa spółka miała uiścić na rzecz Skarbu Państwa łącznie kwotę 4 600 000 zł płatną w tzw. ratach kapitałowych, a za korzystanie z niego - do chwili nabycia własności - tzw. opłaty dodatkowe w terminach i na warunkach wynikających z postanowień wskazanego zarządzenia Ministra Finansów, a także odsetki z tytułu opóźnienia w zapłacie należności Skarbu Państwa. Gdyby umowa stron nie przewidywała zobowiązania Skarbu Państwa do przeniesienia własności przedsiębiorstwa, spółka obowiązana byłaby płacić na jego rzecz jedynie należności za korzystanie z przekazanego mienia, w wysokości ustalonych opłat dodatkowych, zgodnie z treścią wymienionego zarządzenia Ministra Finansów. Po upływie okresu, na jaki zawarta była umowa, i po uregulowaniu przez spółkę wszystkich należności objętych umową, Skarb Państwa w terminie 14 dni zobowiązał się przenieść na spółkę własność przedsiębiorstwa i związane z nim prawo użytkowania wieczystego.