Uchwała SN z dnia 28 września 2005 r. sygn. I PZP 2/05

Przewodniczący Prezes SN Walerian Sanetra

Sędziowie SN: Krystyna Bednarczyk, Beata Gudowska, Zbigniew Hajn (sprawozdawca), Jerzy Kuźniar, Zbigniew Myszka (sprawozdawca, uzasadnienie), Andrzej Wróbel

Sąd Najwyższy, z udziałem prokuratora Prokuratury Krajowej Piotra Wiśniewskiego po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 września 2005 r. sprawy z powództwa M. Spółki z o.o. z siedzibą w Ł.G. przeciwko Skarbowi Państwa - Izbie Skarbowej w K. i Irenie H. o ustalenie, na skutek zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 5 kwietnia 2005 r., I PK 209/04,

„Czy pracodawca ma interes prawny w ustaleniu na podstawie art. 189 k.p.c. przed sądem powszechnym istnienia stosunku pracy kwestionowanego przez organ podatkowy ?”

podjął uchwałę:

Pracodawca nie ma interesu prawnego w ustaleniu na podstawie art. 189 k.p.c. przez sąd powszechny istnienia stosunku pracy zakwestionowanego przez organ podatkowy.

Uzasadnienie

Przedstawione powiększonemu składowi Sądu Najwyższego do rozstrzygnięcia zagadnienie prawne ujawniło się w następującym stanie sprawy. Powodowa „M.” Spółka z o.o. z siedzibą w Ł.G. wystąpiła przeciwko pozwanym: 1) Skarbowi Państwa, reprezentowanemu przez Izbę Skarbową w K. oraz 2) Irenie H. z powództwem o ustalenie, że pomiędzy powodową Spółką a Ireną H. istnieje stosunek pracy. Pozwana Irena H. była i jest członkiem zarządu w powodowej Spółce. Pomiędzy nimi została zawarta umowa o pracę, przy czym stosowne oświadczenie woli w imieniu Spółki złożył pełnomocnik ustanowiony przez zgromadzenie wspólników.

Tymczasem Izba Skarbowa w K. zakwestionowała wliczenie w koszty uzyskania przychodów Spółki wydatków związanych z „prawnie nieskutecznymi umowami o pracę”, zawartymi, w jej ocenie, z naruszeniem art. 203 k.h. Wywołało to reakcję powodowej Spółki, która utrzymuje, że ma interes prawny w żądaniu ustalenia stosunku pracy, co jest konieczne dla usunięcia stanu niepewności w zakresie istnienia i charakteru prawnego stosunku zatrudnienia łączącego ją z pozwaną Ireną H., która na rozprawie w dniu 3 września 2002 r. uznała powództwo. Natomiast pozwany Skarb Państwa wniósł o oddalenie powództwa, powołując się na brak biernej legitymacji procesowej do występowania w tej sprawie. Ponadto twierdził, że roszczenie związane z kontrolą podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych prowadzoną przez Urząd Skarbowy w M. powinno być rozpatrywane na podstawie przepisów podatkowych obowiązujących w tej materii.