Wyrok SN z dnia 3 kwietnia 2003 r. sygn. II UK 221/02

Okresy przerw w prowadzeniu działalności gospodarczej nie były objęte obowiązkiem ubezpieczenia społecznego z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej ani nie były okresami zwolnienia z opłacania składek na ten rodzaj ubezpieczenia społecznego w rozumieniu art. 6 ust. 2 pkt 14a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 162, poz. 1118 ze zm.).

Przewodniczący SSN Maria Tyszel

Sędziowie SN: Beata Gudowska, Zbigniew Myszka (sprawozdawca)

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 kwietnia 2003 r. sprawy z wniosku Janusza J. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w K. o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, na skutek kasacji wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 26 marca 2002 r. [..]

oddalił kasację.

Uzasadnienie

Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie wyrokiem z dnia 26 marca 2002 r. zmienił zaskarżony przez organ rentowy wyrok Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie z dnia 30 marca 2001 r., w jego punktach I i II, w ten sposób, że oddalił odwołanie Janusza L. od decyzji z dnia 30 grudnia 1999 r., odmawiającej przyznania mu renty z tytułu niezdolności do pracy. W sprawie tej organ rentowy utrzymywał, iż wnioskodawca nie udowodnił co najmniej 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych przypadających w ostatnim dziesięcioleciu przed powstaniem niezdolności do pracy, tj. w okresie od 1 października 1989 r. do 30 września 1999 r., ani w dziesięcioleciu liczonym wstecz od daty złożenia wniosku rentowego, tj. od 1 grudnia 1989 r. do 30 listopada 1999 r. W tych okresach jego staż ubezpieczeniowy wyniósł jedynie 4 lata, 1 miesiąc i 13 dni. Po ustaleniu na podstawie opinii biegłych, że ze względu na stan zaawansowania schorzeń wnioskodawca kwalifikował się do osób czasowo niezdolnych do pracy na okres jednego roku, licząc od dnia 1 września 1999 r., Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał wnioskodawcy rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres jednego roku, począwszy od dnia 30 listopada 1999 r., a w pozostałym zakresie odwołanie oddalił. Rozstrzygając o spornej kwestii, czy wnioskodawca spełnił warunek legitymowania się wymaganym pięcioletnim okresem ubezpieczenia, Sąd ten przyjął, iż do tego okresu należy uwzględnić sporny okres ubezpieczenia od 1 września 1990 r. do 30 listopada 1991 r., który wnioskodawca wskazał jako okres prowadzenia działalności gospodarczej - transportu osobowego, co potwierdził także w swoich zeznaniach. Ponadto organ rentowy w zaświadczeniach z 12 lipca 1993 r. i 15 kwietnia 1998 r., a także w piśmie z dnia 27 listopada 1997 r. skierowanym do Sądu Rejonowego w Krakowie Wydziału III Rodzinnego potwierdzał, iż w spornym okresie wnioskodawca opłacał składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Następnie „w trakcie aprobaty” organ rentowy skorygował podleganie temu ubezpieczeniu przez wnioskodawcę w ten sposób, że w miejsce okresu od 1 września 1990 r. do 30 listopada 1991 r. (15 miesięcy), przyjął za udowodniony jedynie okres od 1 września 1991 r. do 30 listopada 1991 r. (3 miesiące). W ocenie Sądu Okręgowego dokonana korekta nie była skuteczna, „skoro aprobata przejawia się zaznaczeniem tekstu kolorem (co miało miejsce w niniejszej sprawie) i nie jest opatrzona pieczątką 'aprobaty' z podaniem danych personalnych i podpisu właściwej osoby, czego w konkretnym przypadku brak”, co wskazywało na pomyłkę osoby sporządzającej zaświadczenie z dnia 3 grudnia 1999 r. Wprawdzie w dniu 1 września 1991 r. wnioskodawca skierował do organu rentowego pismo o wznowieniu przezeń działalności usługowej (taxi), zawieszonej od dnia 20 kwietnia 1990 r., które wszakże nie stanowiło dowodu, że w okresie od 31 sierpnia 1990 r. do 1 września 1991 r. nie podlegał on ubezpieczeniu. Ostatecznie Sąd Okręgowy uwzględnił wnioskodawcy okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu osób prowadzących działalność gospodarczą od września 1990 r. do 30 listopada 1991 r., co sprawiło, iż wypełnił on warunek posiadania stażu 5 letniego ubezpieczenia konieczny do przyznania mu prawa do renty okresowej z tytułu częściowej niezdolności do pracy.