Wyrok SN z dnia 9 maja 2000 r. sygn. I PKN 620/99

Powołanie jako źródło stosunku pracy (art. 2 i 68 KP) nie przekształca treści wcześniej zawartej umowy o pracę, w ten sposób, że na pewien czas dochodzi do powierzenia innego stanowiska (z powołania).

Przewodniczący SSN Walerian Sanetra (sprawozdawca)

Sędziowie SN: Jadwiga Skibińska-Adamowicz, Barbara Wagner

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 9 maja 2000 r. sprawy z powództwa Józefa Ł. przeciwko Gminnej Spółdzielni „S.Ch.” w J.L. o odszkodowanie i przywrócenie do pracy, na skutek kasacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu z dnia 17 lutego 1999 r. [...]

oddalił kasację.

Uzasadnienie

W imieniu powoda Józefa Ł. wniesiona została kasacja od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu z dnia 17 lutego 1999 r. [...], którym oddalona została jego apelacja (a także apelacja pozwanej Gminnej Spółdzielni „S.Ch.” w J.L.) od wyroku Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w Oławie z dnia 1 grudnia 1999 r. [...].

Powód wniósł o uznanie odwołania ze stanowiska prezesa Spółdzielni „S.Ch.” w J.L. za sprzeczne z prawem i statutem spółdzielni oraz zażądał przywrócenia do pracy na stanowisku kierownika mieszalni pasz, prezesa spółdzielni lub na inne kierownicze stanowisko, a także domagał się zasądzenia na jego rzecz odszkodowania w wysokości siedmiomiesięcznych poborów. Sąd Pracy zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 2.250 zł z ustawowymi odsetkami od 1 grudnia 1998 r., a dalej idące powództwo oddalił. Powód podjął pracę u strony pozwanej dnia 21 maja 1997r. na stanowisku kierownika wytwórni pasz w oparciu o kilka kolejnych umów o pracę na okres próbny, na czas określony, a następnie na czas nie określony. Pracując na tym stanowisku był jednocześnie członkiem Rady Nadzorczej Spółdzielni. W dniu 16 maja 1998 r. Rada Nadzorcza powołała powoda na stanowisko prezesa „w ramach istniejącego stosunku pracy”. W tym też dniu powód zrezygnował z członkostwa w Radzie Nadzorczej, gdyż statut spółdzielni zabraniał łączenia członkostwa w Radzie z członkostwem w Zarządzie. Powód nie należał do związków zawodowych. W dniu 17 kwietnia 1998 r. do Związku Zawodowego Pracowników Gminnej Spółdzielni „S.Ch”. wpłynęło pismo z zapytaniem, czy organizacja związkowa wyraża zgodę na obronę praw powoda (pracownika nie zrzeszonego w związku). Pismem z dnia 24 kwietnia 1998 r. Związek ten odpowiedział, że nie podejmuje się obrony praw pracowniczych powoda. Następnie w dniu 5 października 1998 r. odbyło się posiedzenie Rady Nadzorczej, na którym był obecny powód. Na posiedzeniu tym Rada podjęła w formie uchwały decyzję o odwołaniu powoda ze stanowiska prezesa z jednoczesnym wypowiedzeniem mu umowy o pracę. Uchwała Rady została uzasadniona. Powód przyjął to odwołanie, lecz zaznaczył , że nie zgadza się z jego uzasadnieniem, co zostało odnotowane w protokole posiedzenia. Powód otrzymał w tym samym dniu pismo o odwołaniu, z jednoczesnym wypowiedzeniem umowy o pracę, co pokwitował własnoręcznym podpisem. Pismo to nie zawierało pouczenia o przysługujących mu środkach odwoławczych, natomiast zawierało stwierdzenie, że uzasadnienie decyzji o odwołaniu ze stanowiska, jak również wypowiedzenia umowy o pracę jest takie samo jak w uchwale [...]. Następnego dnia (6 października 1998 r.) powód udał się do lekarza, a następnie dostarczył do Spółdzielni zwolnienie lekarskie obejmujące okres od 6 października 1998 r. do 20 października 1998 r. W momencie kiedy składał zaświadczenie lekarskie doręczono mu pismo z dnia 6 października 1998 r., które zawierało uzasadnienie uchwały [...]. Pismo to powód pokwitował własnoręcznym podpisem. Następnie w dniu 8 października 1998 r. przesłano powodowi kolejne pismo, które dokładnie precyzowało datę i okres wypowiedzenia umowy o pracę. W okresie sprawowania przez powoda funkcji prezesa Zarząd Spółdzielni był jednoosobowy. Po odwołaniu powoda stanowisko Prezesa Spółdzielni objęła Renata G. Uchwałą Walnego Zgromadzenia Przedstawicieli [...] z dnia 18 lipca 1998 r. zobowiązano Zarząd do wydzierżawienia mieszalni pasz lub innego zagospodarowania tego obiektu. W wykonaniu tej uchwały Zarząd Spółdzielni (w osobie Renaty G.) wydzierżawił mieszalnię Aleksandrowi P. Natomiast jeszcze w okresie sprawowania funkcji prezesa przez powoda (dnia 15 maja 1998 r.) doszło do likwidacji w strukturze organizacyjnej Spółdzielni stanowiska kierownika mieszalni pasz. Przy tak poczynionych ustaleniach Sąd Pracy doszedł do wniosku, że powodowi nie służy roszczenie o przywrócenie do pracy, gdyż zajmował on stanowisko prezesa na mocy powołania. Zatem powód mógł być odwołany w każdym czasie przez organ, który go powołał, zaś do stosunku pracy na podstawie powołania nie stosuje się przepisów o rozpatrywaniu spraw ze stosunku pracy w części dotyczącej bezskuteczności wypowiedzeń, odszkodowania oraz przywrócenia do pracy. Zdaniem Sądu Pracy pracodawca nie naruszył art. 49 § 2 ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (jednolity tekst: Dz.U. z 1995 r. Nr 54, poz. 288 ze zm.), bowiem odwołanie powoda zostało uzasadnione najpierw ustnie, a następnie pisemnie zarówno w protokole posiedzenia, jak również w treści uchwał o odwołaniu. Przepis art. 49 § 2 Prawa spółdzielczego nie wymaga zaś, aby samo pismo odwołujące pracownika ze stanowiska zawierało uzasadnienie, wystarcza bowiem, by takie uzasadnienie wynikało z uchwały organu odwołującego. Ponadto z ustalonego przez Sąd Pracy stanu faktycznego wynika, że powód ostatecznie w dniu 6 października 1998 r. otrzymał pisemne uzasadnienie odwołania. Powód przed powołaniem go na stanowisko prezesa był kierownikiem mieszalni pasz i był jednocześnie członkiem Rady Nadzorczej. Jako pracownikowi służy mu ochrona przewidziana w art. 45 § 6 Prawa spółdzielczego w związku z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. Nr 55, poz. 234 ze zm.), trwająca przez rok od dnia ustania członkostwa w Radzie Nadzorczej (w przypadku powoda upłynie on w dniu 16 maja 1999 r.). Zatem strona pozwana nie mogła odwołać powoda ze stanowiska z jednoczesnym wypowiedzeniem mu umowy o pracę. Uznając, że odwołanie powoda ze stanowiska i wypowiedzenie mu umowy o pracę nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa, Sąd Pracy stwierdził, że brak jest możliwości przywrócenia powoda do pracy. Dlatego też zgodnie z art. 45 § 2 KP przyznał mu odszkodowanie.