Uchwała SN z dnia 30 września 1998 r., sygn. I KZP 13/98

1. Jeżeli członek składu orzekającego nie uczestniczył w części rozprawy, która została jednak następnie powtórzona (ponownie przeprowadzona) w jego obecności, to brak jest podstaw do uznania, że „nie był on obecny na całej rozprawie” (w rozumieniu art. 388 pkt 2 in fine kpk).

2. Przewidziany w art. 350 § 2 kpk nakaz prowadzenia rozprawy „od początku” oznacza obowiązek prowadzenia rozprawy jeszcze raz od nowa, ilekroć on zatem wchodzi w rachubę, tylekroć konieczne jest ponowne przeprowadzenie rozprawy od samego początku, w szczególności zaś nieodzowne jest powtórzenie wszystkich dokonanych uprzednio czynności dowodowych.

3. Sąd obsadzony z naruszeniem art. 145 § 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Tekst jednolity: Dz.U. 1994 r. Nr 7, poz. 25 ze zm.), polegającym na wyznaczeniu do rozprawy i udziale w jej części więcej niż dwóch ławników dodatkowych, jest „sądem nienależycie obsadzonym” (art. 388 pkt 2 in princ. kpk).

Sąd Najwyższy w sprawie Mariana O. i 21 innych oskarżonych, po rozpoznaniu przekazanych na podstawie art. 390 § 1 kpk przez Sąd Apelacyjny w Katowicach, postanowieniem z dnia 9 lipca 1998 r., zagadnień prawnych wymagających zasadniczej wykładni ustawy:

„1. Czy zawarte w art. 388 pkt 2 kpk pojęcie „cała rozprawa” (odnoszące się do wymogu obecności w jej toku wszystkich członków sądu) obejmuje także tę jej część, w której jeden z sędziów nie brał udziału, ale która następnie, na mocy postanowienia sądu, została powtórzona już w obecności całego składu orzekającego?

2. Czy przez określony w art. 350 § 2 kpk wymóg prowadzenia rozprawy „od początku” rozumieć należy obowiązek powtórzenia zawsze wszystkich czynności dowodowych (począwszy od otwarcia przewodu sądowego), czy też tych tylko, które przeprowadzone były pod nieobecność nowego (zmienionego) składu sądu?

3. Czy przez sąd nienależycie obsadzony w znaczeniu użytym w przepisie art. 388 pkt 2 kpk należy rozumieć także sąd obsadzony z uchybieniem art. 145 § 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Tekst jednolity: Dz.U. 1994 r. Nr 7, poz. 25 ze zm.), polegającym na wyznaczeniu do rozprawy i udziale – chociażby w jej części – więcej niż dwóch ławników dodatkowych?”