Uchwała Składu 7 Sędziów SN z dnia 2 października 1997 r., sygn. III CZP 27/97

Sąd Najwyższy, z udziałem prokuratora Prokuratury Krajowej, w sprawie z powództwa Piotra B., Mirosława K. i Grzegorza M. przeciwko Przedsiębiorstwu Przemysłu Chłodniczego S.A. w L. o uznanie wypowiedzenia umowy spółki cywilnej za bezskuteczne, po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 25 marca 1997 r. III CKN 73/97 do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów Sądu Najwyższego:

„Czy wyłączenie dopuszczalności kasacji z uwagi na wartość przedmiotu zaskarżenia (art. 393 § 1 pkt 1 kpc) ma zastosowanie w sprawie o ustalenie istnienia spółki cywilnej?”

podjął następującą uchwałę:

Wyłączenie dopuszczalności kasacji ze względu na wartość przedmiotu zaskarżenia (art. 393 pkt 1 kpc) nie ma zastosowania w sprawie o uznanie wypowiedzenia umowy spółki cywilnej za bezskuteczne.

Uzasadnienie

Przytoczone w sentencji zagadnienie prawne, przedstawione do rozstrzygnięcia powiększonemu składowi Sądu Najwyższego przez zwykły skład tego Sądu na podstawie art. 393¹⁴ § 1 kpc, powstało w sprawie, w której powodowie wystąpili o „uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia umowy z dnia 16 stycznia 1991 r.” Z uzasadnienia pozwu wynika, że powodom chodziło o zawartą w tym dniu umowę spółki cywilnej. Sąd pierwszej instancji oddalił powództwo, a sąd drugiej instancji oddalił apelację powodów. W kasacji wniesionej przez powodów wartość przedmiotu zaskarżenia oznaczona została na 500 zł i nie była kwestionowana.

Zwykły skład Sądu Najwyższego uznał, iż zagadnienie prawne powstało w sprawie o ustalenie istnienia spółki cywilnej, czemu dał wyraz formułując zagadnienie. Przy jego rozstrzygnięciu należało mieć na uwadze, iż przedmiot żądania w sprawie był w rzeczywistości taki, jak określili go powodowie. Okoliczność ta pozostaje jednakże bez wpływu na istotę zagadnienia prawnego i jego rozstrzygnięcie. Żądając uznania wypowiedzenia umowy spółki za bezskuteczne, powodowie dochodzą mianowicie ustalenia nieistnienia prawa (skutku prawnego) wynikającego z wypowiedzenia umowy spółki.