Uchwała Składu 7 Sędziów SN z dnia 5 października 1995 r., sygn. I KZP 23/95

Roszczenie o odszkodowanie za poniesioną szkodę, które wraz z roszczeniem o zadośćuczynienie za doznaną krzywdę przeszło, w myśl art. 8 ust. 1 zdanie drugie ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (Dz.U. nr 34, poz. 149 z późn. zm.), na następców osoby represjonowanej, należy do spadku po tych następcach (art. 922 § 1 k.c.), natomiast roszczenie o zadośćuczynienie tylko wtedy, gdy zostały spełnione warunki określone w art. 445 § 3 k.c.

Sąd Najwyższy w sprawie Mariana Stanisława K., po rozpoznaniu przekazanego na podstawie art. 390 § 2 k.p.k. przez skład trzech sędziów Sądu Najwyższego postanowieniem z dnia 7 kwietnia 1995 r. zagadnienia prawnego wymagającego zasadniczej wykładni ustawy:

„Czy uprawnienie do odszkodowania za poniesioną szkodę i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, które przeszło, w myśl art. 8 ust. 1 zdanie drugie ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (Dz.U. nr 34, poz. 149 z późn. zm.), na osoby wymienione w tym przepisie (następców osoby represjonowanej), stanowi ich prawo majątkowe wchodzące w skład spadku z chwilą śmierci którejś z tych osób (art. 922 § 1 k.c.)?”

– uchwalił udzielić odpowiedzi jak wyżej.

Uzasadnienie

Sąd Wojewódzki w K. postanowieniem z 9.VII.1992 r. stwierdził nieważność wyroku Wojskowego Sądu Rejonowego w K. z 17.I.1950 r., skazującego Antoniego K. za przestępstwo z art. 14 § 1 dekretu z 13.VI.1946 r. o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy państwa (Dz.U. nr 30, poz. 192). Antoni K. zmarł 18.IX.1952 r. w trakcie odbywania kary. W dniu 10.VIII.1992 r. jego syn Władysław K. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od Skarbu Państwa kwoty 300 mln zł, jako zadośćuczynienia z tytułu represjonowania jego ojca. Przed terminem rozprawy wnioskodawca zmarł (12.VII.1993 r.).