Wyrok SA w Katowicach z dnia 23 stycznia 2007 r., sygn. I ACa 1717/06

Żądanie ustalenia nieistnienia czynności prawnej w trybie art. 189 kpc wymaga wykazania interesu prawnego i nieistnienia czynności. 

Powód w pozwie domagał się stwierdzenia nieważności czynności prawnych polegających na : dokonaniu wyborów do Rady Nadzorczej oraz polegających na odwołaniu go przez Walne Zgromadzenie z funkcji członka zarządu, natomiast w apelacji domagał się ustalenia nieistnienia tych czynności. Rozważenia zatem wymagało, czy żądanie stwierdzenia nieważności i żądanie ustalenia nieistnienia czynności prawnej jest na tyle tożsame, iż sąd I instancji mógłby orzec o nieistnieniu uchwały Walnego Zgromadzenia pozwanej bez naruszania granic wytyczonych przez powoda w zakresie prawa przedmiotowego poddanego ochronie i granic rozpoznania sprawy zgodnie z art. 321 kpc. Sąd nie jest wprawdzie związany wskazaną podstawą prawną roszczenia, ale rozpoznaje sprawę w granicach określonego żądania, które zgodnie z art. 187§1 kpc powinno być dokładnie określone, i w granicach przytoczonych przez powoda okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie pozwu. W stosunku do czynności prawnych jakimi są uchwały organów osób prawnych (spółdzielni, spółek prawa handlowego) przysługują rożne środki zaskarżenia - powództwo o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia spółdzielni art. 42 prawa spółdzielczego, czy o uchylenie lub stwierdzenie nieważności uchwał art. 249, 252, 422, 425 ksh.