Wyrok NSA z dnia 22 lutego 2023 r., sygn. I OSK 702/22

Pomoc społeczna

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jolanta Rudnicka Sędziowie: Sędzia NSA Elżbieta Kremer (spr.) Sędzia NSA Monika Nowicka po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Olsztynie od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 20 stycznia 2022 r. sygn. akt II SA/Ol 983/21 w sprawie ze skargi D. D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Olsztynie z dnia 8 października 2021 r. nr [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego 1) uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę; 2) odstępuje od zasądzenia od D. D. na rzecz Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Olsztynie zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego w całości.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 20 stycznia 2022 r. sygn. akt II SA/Ol 983/21 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie, po rozpoznaniu skargi D. D., uchylił decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Olsztynie z dnia 8 października 2021 r. oraz utrzymaną nią w mocy decyzję organu I instancji w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego .

Wyrok zapadł na tle następujących okoliczności sprawy:

Wnioskiem z dnia 8 czerwca 2021 r. skarżąca zwróciła się z wnioskiem o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku ze sprawowaniem opieki nad niepełnosprawnym w stopniu znacznym bratem M. D. Do wniosku dołączyła orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności brata.

Decyzją z dnia 7 lipca 2021 r. Wójt Gminy Pozezdrze odmówił przyznania skarżącej wnioskowanego świadczenia.

W uzasadnieniu organ I instancji wyjaśnił, że zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym skarżąca jako siostra jest obciążona obowiązkiem alimentacyjnym w odniesieniu do niepełnosprawnego brata, ale przepisy wprowadzają pierwszeństwo tego obowiązku w stosunku do krewnych pierwszego stopnia w linii prostej, a skarżąca jest spokrewniona w drugim stopniu w linii bocznej. Organ wskazał, że z oświadczenia skarżącej wynika, że nie podejmuje ona zatrudnienia ani innej pracy zarobkowej z uwagi na konieczność sprawowania opieki nad niepełnosprawnym bratem. Organ przeanalizował też przesłanki negatywne wynikające z art. 17 ust. 5 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2020 poz. 111), dalej powoływanej jako "u.ś.r.", zarówno w odniesieniu do osoby sprawującej opiekę, jak i osoby wymagającej opieki i stwierdził, że przesłanki te w sprawie nie występują. Przeszkoda w przyznaniu świadczenia pielęgnacyjnego skarżącej wynika z treści art. 17 ust. 1a u.ś.r. Z dokumentacji zgromadzonej w toku postępowania wynika, że żyje matka osoby wymagającej opieki, która ma orzeczony umiarkowany a nie znaczny stopień niepełnosprawności, a zatem jej obowiązek alimentacyjny wyprzedza obowiązek alimentacyjny siostry niepełnosprawnego, co uniemożliwia przyznanie świadczenia skarżącej.