Postanowienie NSA z dnia 3 marca 2023 r., sygn. II OSK 163/23

Odrzucenie skargi

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Andrzej Jurkiewicz po rozpoznaniu w 3 marca 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej J.S., A.C., A.O., A. M., B. S., B. Z., B.K., D. P., D. R.S., G. B., G. D., G. S., J. B., J. G., J.D., J. K., J.B., J. F., J.M., J. B., J. O., K.P., M. C., M. L., M.W., M. M., M. K., M. D., M. K., R. S., R. Z., R.K., S. C., W.G., W. O. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 21 września 2022 r. sygn. akt II SA/Wr 509/21 w sprawie ze skargi J.S., A.C., A.O., A. M., B. S., B. Z., B.K., D. P., D. R.S., G. B., G. D., G. S., J. B., J. G., J.D., J. K., J.B., J. F., J.M., J. B., J. O., K.P., M. C., M. L., M.W., M. M., M. K., M. D., M. K., R. S., R. Z., R.K., S. C., W.G., W. O. na uchwałę Rady Gminy [...] z dnia [...] kwietnia 2021 r. nr [...] w przedmiocie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego [...] postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie.

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 21 września 2022 r. sygn. akt II SA/Wr 509/21 Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu odrzucił skargę J.S., A.C., A.O., A. M., B. S., B. Z., B.K., D. P., D. R.S., G. B., G. D., G. S., J. B., J. G., J.D., J. K., J.B., J. F., J.M., J. B., J. O., K.P., M. C., M. L., M.W., M. M., M. K., M. D., M. K., R. S., R. Z., R.K., S. C., W.G., W. O. na uchwałę Rady Gminy [...] z dnia [...] kwietnia 2021 r. nr [...] w przedmiocie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu [...] i zwrócił skarżącym uiszczone przez nich wpisy od skargi.

W uzasadnieniu powyższego postanowienia Sąd stwierdził, że lektura skargi nie zawiera argumentacji wykazującej, że uchwała narusza konkretny, realny i aktualny interes prawny lub uprawnienie skarżących. Legitymując się prawem własności do objętych planem działek, skarżący mają prawo "w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą". Społeczno-gospodarcze przeznaczenie nieruchomości nie wyznacza sposób, w jaki z gruntu dotychczas korzystano, lecz wyznacza sposób, w jaki właściciel faktycznie i potencjalnie może zgodnie ze swoją wolą z gruntu korzystać. Istotne jest także i to, że prawo własności jest chronione konstytucyjnie (art. 21 ust. 1 Konstytucji RP) i znajduje także ochronę w przepisach Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (w szczególności w art. 6 ust. 1 oraz art. 1 Protokołu nr 1 do Konwencji). Jednocześnie trzeba zdaniem Sądu pamiętać, że nie jest ono jednak prawem bezwzględnym i podlega ograniczeniom. Z drugiej strony można wskazać na treść art. 144 k.c., kształtujący zakaz immisji i stanowiący, że "właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych". Odnośnie do prawa własności skarżących, nie sposób w ocenie Sądu przyznać, aby samo posiadanie prawa własności było wystarczające dla skuteczności wniesienia skargi. Również zarzut obniżenia wartości nieruchomości jest tyleż hipotetyczny, co przyszły i niepewny. Interes prawny musi być rozumiany jako obiektywna, czyli realnie istniejąca potrzeba ochrony prawnej. Musi być to interes, który wynika z określonego przepisu prawa odnoszącego się wprost do podmiotu zgłaszającego zastrzeżenia i musi dotyczyć bezpośrednio tego podmiotu. Zdaniem Sądu, wbrew odmiennym twierdzeniom strony skarżącej, argumentacja skargi nie dowiodła, że interes prawny/lub uprawnienie (także w zakresie prawa własności określonych działek) zostało postanowieniami zaskarżonej uchwały naruszone. Zdaniem Sądu, podniesione w skardze zarzuty nie mogą zostać uznane za naruszenie interesu prawnego skarżących, dające podstawę do oceny uchwały przez sąd. Podniesiona i szczegółowo omówiona argumentacja nie dowodzi, aby w skarżonej uchwale naruszono jakikolwiek interes prawny lub uprawnienie skarżących; interes definiowany jako konkretny, indywidualny, aktualny (a nie hipotetyczny lub przyszły). Skarżący nie wykazali, że realizacja postanowień planu uniemożliwi lub ograniczy możliwość zagospodarowania ich nieruchomości w dotychczasowy sposób. Jak wynika z rysunku, dołączonego do odpowiedzi na skargę, zarówno w poprzednio obowiązującym planie, jak i kwestionowanym niniejszą skargą, przeznaczenie działek skarżących w obu planach nie ulega zmianie.