Wyrok NSA z dnia 8 listopada 2023 r., sygn. II GSK 1035/20

Mieć interes prawny w postępowaniu administracyjnym znaczy to samo, co ustalić przepis prawa powszechnie obowiązującego, na podstawie którego można skutecznie żądać czynności organu z zamiarem zaspokojenia jakiejś potrzeby, albo żądać zaniechania lub ograniczenia czynności organu sprzecznych z potrzebami danej osoby.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Mirosław Trzecki Sędzia NSA Cezary Pryca Sędzia del. WSA Krzysztof Sobieralski (spr.) Protokolant Anna Ważbińska-Dudzińska po rozpoznaniu w dniu 8 listopada 2023 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Z.S., S.S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 8 maja 2020 r. sygn. akt VI SA/Wa 286/19 w sprawie ze skargi Z.S., S.S. na decyzję Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 listopada 2018 r. nr DZP-IV-6241-76/18 w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji o mianowaniu na stanowisko asesora notarialnego i notariusza oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 8 maja 2019 r., sygn. akt VI SA/Wa 286/19, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Z.S. i S.S., zwanych dalej "skarżącymi", na postanowienie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 listopada 2018 r., nr DZP-IV-6241-76/18, w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie o stwierdzenie nieważności decyzji.

W dniu 2 marca 2009 r. Z.S. i S.S. zawarli umowę dożywocia, na podstawie której przenieśli na J.S. i E.S. prawo własności gospodarstwa rolnego, obejmującego prawo własności nieruchomości określonych szczegółowo w tej umowie. Umowa została sporządzona w formie aktu notarialnego przez notariusz A.K., prowadzącą kancelarię notarialną w [...]. W dniu 12 września 2018 r. do Ministra Sprawiedliwości wpłynął wniosek skarżących o stwierdzenie nieważności jego decyzji z dnia 11 czerwca 1986 r. o mianowaniu A.K. asesorem notarialnym oraz decyzji tego organu z dnia 16 listopada 1987 r. o mianowaniu A.K. notariuszem. W uzasadnieniu wniosku skarżący podnieśli, że wskazane decyzje nie zostały podjęte przez uprawniony podmiot, tj. Ministra Sprawiedliwości lecz przez Podsekretarzy Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości. W ocenie skarżących zostały wydane z naruszeniem przepisów o właściwości, co stanowi przesłankę do stwierdzenia nieważności decyzji wskazaną w art. 156 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (obecnie Dz. U. z 2023 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej "K.p.a.". Ponadto skarżący wskazali, że te decyzje zawierają wadę powodująca ich nieważność z mocy prawa, albowiem nie zawierają podpisu z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby uprawnionej do wydania decyzji, co stanowi przesłankę do stwierdzenia ich nieważności w oparciu o art. 156 § 1 pkt 7 K.p.a. Skarżący wyjaśnili, że stwierdzenie nieważności opisanych wyżej decyzji pozwoli uznać umowę dożywocia za nieważną, co ma znaczenie prejudycjalne dla postępowania o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym toczącego się przed Sądem Rejonowym w [...].