Wyrok NSA z dnia 20 października 2022 r., sygn. II OSK 3117/19

Odmowa wszczęcia postępowania administracyjnego w oparciu o art. 61a § 1 kodeksu postepowania administracyjnego ma na celu zapobieganie niepotrzebnemu prowadzeniu postępowań w sytuacjach, gdzie istnieje oczywista przeszkoda do ich wszczęcia, jak na przykład wniesienie żądania w sprawie już rozstrzygniętej ostatecznie (res iudicata).

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Andrzej Jurkiewicz (spr.), Sędzia NSA Roman Ciąglewicz, Sędzia WSA (del.) Grzegorz Rząsa, Protokolant starszy asystent sędziego Hubert Sęczkowski, po rozpoznaniu w dniu 20 października 2022 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej J. C. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 17 kwietnia 2019 r. sygn. akt II SA/Kr 283/19 w sprawie ze skargi J. C. na postanowienie Małopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia 4 stycznia 2019 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie legalizacji budynków oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, wyrokiem z 17 kwietnia 2019 r., II SA/Kr 283/19, oddalił skargę J. C. na postanowienie nr [...] Małopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Krakowie (MWINB) z dnia 4 stycznia 2019 r., znak [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie legalizacji budynków.

Powyższy wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w [...] (PINB) postanowieniem z dnia 23 lipca 2018 r. nr [...] odmówił wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie legalizacji samowolnie wybudowanych dwóch budynków letniskowych zlokalizowanych w miejscowości [...] na działce nr [...] obr. [...]. Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia organ wskazał art. 61a § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. 2017 r. poz. 1257, dalej: k.p.a.) w zw. z art. 80 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 17 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz.U. 2018 r. poz. 1202, dalej: P.b.). Organ I instancji wskazał, że pismem z dnia 24 listopada 2017 r. J. C. zwrócił się do PINB o cyt: "zalegalizowanie samowoli budowlanej dwóch budynków letniskowych zlokalizowanych w miejscowości [...] na działce Inwestora nr. dz. [...] obr. [...] [...] gmina C.." Następnie w związku z zawiadomieniem PINB z dnia 19 marca 2018 r., wniósł o wydanie w sprawie decyzji. Dalej organ I instancji wskazał, że w sprawie dwóch budynków wybudowanych w miejscowości [...], o legalizację których J. C. wnosi w piśmie z dnia 24 listopada 2017 r., PINB prowadził postępowanie administracyjne pod sygnaturą akt: [...]. W dniu 24 września 2001 r. PINB wydał decyzję, którą nakazał K. i J. C. dokonać rozbiórki tych dwóch budynków. Po rozpatrzeniu odwołania od tej decyzji przedmiotowa sprawa administracyjna została zakończona ostateczną decyzją MWINB z dnia 2 września 2002 r., znak: [...], którą utrzymano w mocy ww. decyzję PINB. PINB wskazał, że zgodnie z ugruntowanym w judykaturze poglądem, jedną z "uzasadnionych przyczyn" obligujących organ administracji publicznej do wydania postanowienia w oparciu o art. 61 a § 1 k.p.a. jest uprzednie rozstrzygnięcie sprawy decyzją ostateczną i dopóki w obrocie prawnym funkcjonuje decyzja rozstrzygająca sprawę merytorycznie w sposób ostateczny, kolejne postępowanie dotyczące tej samej materii staje się niedopuszczalne i to niezależnie od prawidłowości tej decyzji. Sprawą tą była ta prowadzona przez PINB pod sygnaturą akt [...]. Ponadto PINB wskazał, powołując się na wyrok WSA w Gdańsku z dnia 8 marca 2018 r. III SA/Gd 1021/17, że wydanie decyzji w sprawie, która została już w sposób ostateczny rozstrzygnięta, jest przesłanką stwierdzenia nieważności decyzji, o której stanowi art. 156 § 1 pkt 3 k.p.a. Z tego powodu prawidłowe skorzystanie przez organ z regulacji art. 61a § 1 ww. ustawy prowadzi do uniknięcia ujemnych konsekwencji łączących się z wystąpieniem negatywnego skutku w postaci wydania decyzji obarczonej wadą nieważności. Pod podjęciem tożsamej sprawy należy zaś rozumieć sprawę zainicjowaną przez ten sam podmiot, w tym samym przedmiocie i w której zastosowanie mają te same przepisy prawa.