Wyrok NSA z dnia 9 października 2019 r., sygn. II FSK 3589/17
Wydatek na zakup i wdrażanie przez przedsiębiorcę zaawansowanego systemu planowania produkcji APS (z ang. Advanced Planning System), nie może zostać uznany za „koszt kwalifikowany” w rozumieniu art. 18d ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2016r., poz. 1888 ze zm.).
Teza urzędowa
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Maciej Jaśniewicz (sprawozdawca), Sędzia NSA Jerzy Płusa, Sędzia WSA del. Marek Olejnik, Protokolant Paulina Gromulska, po rozpoznaniu w dniu 9 października 2019 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej V. S.A. z siedzibą w J. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 8 sierpnia 2017 r. sygn. akt I SA/Kr 624/17 w sprawie ze skargi V. S.A. z siedzibą w J. na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach działającego z upoważnienia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 28 lutego 2017 r. nr 2461-IBPB-1-3.4510.1014.2016.1.SK w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od V. S.A. z siedzibą w J. na rzecz Szefa Krajowej Administracji Skarbowej kwotę 480 (czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
1.1. Wyrokiem z dnia 8 sierpnia 2017 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, sygn. akt I SA/Kr 624/17, oddalił skargę V. S.A. z siedzibą w J. na indywidualną interpretację Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 28 lutego 2017 r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych.
1.2. W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że we wniosku o wydanie interpretacji przedstawiono stan faktyczny, w którym Spółka podała, że zajmuje się działalnością produkcyjną, a dla jej potrzeb prowadzi prace zmierzające do projektowania i implementowania nowych, innowacyjnych rozwiązań w oferowanych przez siebie produktach, a także do usprawnienia i unowocześnienia procesu produkcyjnego. W 2015r. zawarła z dostawcą oprogramowania umowę na dostawę, sprzedaż i wdrożenie inteligentnego systemu zarządzania produkcją. W jej ramach dostawca zobowiązał się do: dostarczenia wnioskodawcy sprzętu komputerowego niezbędnego do uruchomienia oraz poprawnego działania systemu, wykonania instalacji, skalowania oraz testów poprawności działania sprzętu komputerowego oraz systemu, dostosowania systemu do potrzeb Spółki, przeprowadzenia koniecznych migracji danych, udzielenia na czas nieokreślony licencji na używanie systemu oraz dokumentację towarzyszącą systemowi, przeprowadzenia szkoleń dla użytkowników oraz administratora systemu. Proces wdrożenia systemu rozpoczął się z dniem podpisania umowy i trwa do tej pory, gdyż system osiągnął do tej pory jedynie część zakładanej funkcjonalności. Z tego względu Spółka przyjęła działający sprzęt komputerowy jako środek trwały zdatny do używania i rozpoczęła jego amortyzację, natomiast nie przyjęła licencji na używanie systemu jako wartości niematerialnej i prawnej. System znajduje się obecnie w fazie testów, a osiągnięcie przez niego pełnej operacyjnej sprawności i rozpoczęcie korzystania z systemu w pełnym zakresie jest planowane na najbliższe miesiące. Proces wdrożenia systemu ma charakter długofalowego i systematycznego działania, polegającego na współpracy różnych działów wyodrębnionych w strukturze organizacyjnej wnioskodawcy z dostawcą, celem zbadania potrzeb wnioskodawcy oraz zapewnienia jak najlepszego dostosowania systemu do indywidualnych uwarunkowań istniejących w przedsiębiorstwie. System jest zintegrowanym narzędziem informatycznym, które samodzielnie steruje produkcją, automatycznie podejmując decyzje operacyjne na podstawie bieżącej sytuacji produkcyjnej i biorąc pod uwagę planowanie na przyszłość. Posiada on zalety systemów APS (z ang. Advanced Planning System), stanowiących rozwinięcie systemów MRP II i ERP (z ang. Material Requirements Planning/Enterprise Resource Planning), pozwalających wykonywać złożone operacje planistyczne i symulacyjne wraz z optymalizacją produkcji. System wdrażany przez wnioskodawcę posiada innowacyjne i unikatowe rozwiązania rozszerzające znacząco funkcjonalność zwykłego systemu APS. Oprócz tworzenia długo i krótkoterminowych planów produkcji, system w czasie rzeczywistym reaguje na wszystkie odstępstwa od nich i modyfikuje na bieżąco plany produkcji, dostosowując je do nowej sytuacji. Jest to nowatorskie rozwinięcie idei systemów APS, niestosowane dotąd w żadnym innym podobnym systemie. Potwierdza to opinia z 27 czerwca 2011 r. wydana przez Politechnikę. System ma charakter narzędzia informatycznego ściśle dostosowanego do konkretnego przedsiębiorcy, które "uczy się" specyfiki działalności produkcyjnej prowadzonej przez wnioskodawcę i na bieżąco dostosowuje zarządzanie poszczególnymi etapami produkcji, aby jak najefektywniej wykorzystać dostępne zasoby materiałowe oraz ludzkie. System sam, na podstawie wbudowanego algorytmu, decyduje o przydzieleniu odpowiednich zasobów do poszczególnych zadań. Każdy z pracowników zaangażowanych w proces produkcyjny otrzyma zadania przydzielone automatycznie przez system, według ustalonego klucza. System wskazywać będzie również na konieczność dostarczenia brakujących zasobów, np. poprzez automatyczne zarządzanie stanami magazynowymi i przesłanie użytkownikom informacji o konieczności zamówienia materiałów, narzędzi lub surowców. Podstawowymi celami, jakie wnioskodawca chce osiągnąć wdrażając system, są: zwiększenie wykorzystania czasu pracy maszyn; optymalizacja wykorzystania czasu pracy pracowników; znaczne odciążenie działów planistycznych; minimalizacja przestojów; pełniejsza kontrola nad terminowością zleceń; kalkulacja przed i powykonawcza zleceń; rozliczanie czasu pracy pracowników; ułatwienie opracowywania przewodników technologicznych zleceń; umożliwienie klientowi samodzielnej kontroli stanu wykonania jego zleceń; zarządzanie produkcją zgodne z wymogami systemów zarządzania jakością ISO 9001 i AQAP; znakowanie i identyfikacja materiałów, półproduktów i produktów; realizacja i zarządzanie zamówieniami materiałów i półproduktów; analiza relacji, kontaktów i współpracy z klientem. System po zakończeniu procesu wdrożenia będzie w sposób dynamiczny dostosowywał zarządzanie produkcją do bieżących zasobów, a także wskazywał na konieczność zapewnienia dodatkowych zasobów. System po wdrożeniu i przyjęciu jako wartość niematerialna i prawna nadal będzie rozwijany i uzupełniany o nowe funkcjonalności przez dział informatyczny wnioskodawcy. Przyjęcie systemu do ewidencji wartości niematerialnych i prawnych jest planowane po uzyskaniu przez niego pełnych możliwości operacyjnych w zakresie planowania produkcji. Już po wdrożeniu będzie poszerzany o kolejne funkcjonalności i moduły, które umożliwią jeszcze lepsze zarządzanie procesem produkcyjnym, łańcuchem dostaw oraz kolejnymi obszarami funkcjonowania Spółki. W związku z przedstawionym stanem faktycznym zadano pytanie: Czy zaliczane przez wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodu odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej środków trwałych (sprzętu komputerowego) oraz licencji wchodzących w zakres wdrażanego systemu, mogą być uznane za koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 1888 ze zm.; dalej zwana: "u.p.d.o.p.") i wnioskodawca będzie mógł o nie pomniejszyć podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych, zgodnie z art. 18d ust. 1 u.p.d.o.p.? W ocenie skarżącej zostały spełnione wszystkie warunki uznania działań przez nią podejmowanych za działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu u.p.d.o.p. Działalność Spółki ma twórczy charakter, gdyż efektem prowadzonych działań będzie stworzenie nowego modelu zarządzania produkcją w przedsiębiorstwie i wdrożenie rozwiązań o charakterze nowatorskim. Wdrożenie systemu uznać także należy za prace rozwojowe w rozumieniu art. 4a pkt 28 u.p.d.o.p. Wskazano, że system jest narzędziem stworzonym w wyniku synergii najnowszych technologii informatycznych oraz wiedzy o zarządzaniu produkcją w przedsiębiorstwie, lecz nie ma on charakteru uniwersalnego, a jest ściśle dostosowany do indywidualnych uwarunkowań Spółki. Działania podejmowane przez skarżącą noszą znamiona systematycznego działania. Celem wdrożenia systemu jest zwiększenie zasobów wiedzy wnioskodawcy o zarządzaniu procesem produkcji, a także wykorzystanie możliwości, jakie niosą ze sobą nowoczesne rozwiązania informatyczne, do tworzenia nowych zastosowań - automatycznego planowania procesu produkcyjnego Spółki. Skoro działalność Spółki spełnia wszelkie warunki do uznania jej za działalność badawczo-rozwojową to koszty wdrożenia systemu można uznać za wydatki poniesione na działalność badawczo-rozwojową, co jest niezbędnym warunkiem do uznania ich za koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 1 u.p.d.o.p.