Wyrok NSA z dnia 5 lutego 2019 r., sygn. I FSK 1795/16

Gmina, która zbywa nieruchomości nabyte wskutek komunalizacji lub spadkobrania, musi rozliczać VAT.

Gazeta Prawna nr 31/2019

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Jan Rudowski (sprawozdawca), Sędzia NSA Izabela Najda-Ossowska, Sędzia WSA del. Maja Chodacka, Protokolant Katarzyna Nowik, po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2019 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Ministra Finansów (obecnie: Szefa Krajowej Administracji Skarbowej) od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 12 lipca 2016 r., sygn. akt III SA/Gl 2483/15 w sprawie ze skargi Gminy B. na interpretację indywidualna Ministra Finansów z dnia 11 września 2015 r., nr IBPP3/4512-459/15/JP w przedmiocie podatku od towarów i usług 1) uchyla zaskarżony wyrok, 2) oddala skargę, 3) zasądza od Gminy B. na rzecz Szefa Krajowej Administracji Skarbowej kwotę 580 (pięćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

1. Wyrokiem z 12 lipca 2016 r., III SA/Gl 2483/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, po rozpoznaniu skargi Gminy B. (dalej: "strona", "skarżąca", "gmina"), uchylił interpretację indywidualną Ministra Finansów z 11 września 2015 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania odpłatnego zbycia nieruchomości.

2. Jak wynika z uzasadnienia wyroku, we wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, strona wskazała, że jest miastem na prawach powiatu w rozumieniu art. 91 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tj. Dz.U. z 2016r., poz. 814, dalej: ustawa o samorządzie powiatowym) i czynnym podatnikiem VAT. Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 oraz art. 7 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. - przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz.U. z 1990r. nr 32 poz. 191 ze zm., dalej: przepisy wprowadzające) gmina stała się właścicielem nieruchomości w drodze tzw. komunalizacji mienia państwowego lub w wyniku spadkobrania. Zarówno w pierwszym, jak i w drugim przypadku nabycie przez gminę nieruchomości nastąpiło z mocy prawa i było niezależne od jej woli i miało charakter nieodpłatny oraz nie wiązało się z prawem do odliczenia podatku VAT po stronie gminy. Nieruchomości te nie zostały nabyte przez skarżącą w celu dalszej ich odsprzedaży i nie służą prowadzeniu przez gminę jakiejkolwiek działalności handlowej, usługowej czy wytwórczej; nie są oddawane w odpłatną dzierżawę, najem oraz użytkowanie wieczyste. Gmina nie ponosi w odniesieniu do tych nieruchomości jakichkolwiek wydatków inwestycyjnych mających na celu podniesienie ich atrakcyjności oraz nie podejmuje działań marketingowych w zakresie obrotu nieruchomościami, mających na celu dokonanie ich zbycia na korzystnych warunkach. Realizując uprawnienia właścicielskie w zakresie ww. nieruchomości gmina odpłatnie przenosi ich własność na inne podmioty na podstawie umów sprzedaży, decyzji o wywłaszczeniu za odszkodowaniem lub poprzez wniesienie ich do spółki prawa handlowego w drodze aportu. Działania te nie są podejmowane przez stronę celem uzyskania stałego dochodu, a wynikają z występowania obiektywnych przesłanek np. w postaci braku możliwości efektywnego ich zagospodarowania przez gminę w inny sposób. Strona wskazała, iż od początku 2012 r. do końca 2014 r. dokonała sprzedaży 1332 nieruchomości. Tym samym sprzedano średnio 444 nieruchomości rocznie. Przychód ze zbycia opisanych we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nieruchomości należy uznać za nieistotny. W uchwale budżetowej gminy na 2015 r. planowane przychody budżetu w łącznej kwocie wynoszą 648 649 165 zł, w tym około 20 000 000 zł ze zbycia nieruchomości. Stanowi to około 3,08% całości przychodów gminy. Powyższe wartości dotyczą wszystkich nieruchomości (zabudowanych jak i niezabudowanych) natomiast wniosek o wydanie interpretacji indywidualnych nie obejmuje wszystkich zbywanych nieruchomości. Dla gminy uchwalone zostały 24 Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego. Wnioskodawca dokonuje podziału geodezyjnego zgodnie z zapisami tych planów i opinią Wydziału Architektury oraz Miejskiego Zarządu Dróg i Mostów tylko w przypadku konieczności regulacji stanu prawnego nieruchomości np. wydzielenia fragmentu działki, który ma zostać wywłaszczony pod inwestycje drogową zgodnie z decyzją. Przed sprzedażą nieruchomości objęte wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej nie są uzbrajane w infrastrukturę techniczną. W odniesieniu do nieruchomości nie były również dokonywane inne inwestycje mające na celu zwiększenie ich atrakcyjności. Dochody uzyskiwane z tytułu zbycia nieruchomości są uwzględniane w budżecie gminy zgodnie z obowiązującą w tym zakresie klasyfikacją budżetową. Stanowią one środki publiczne, które przeznaczane są na wydatki i rozchody publiczne stosownie do przepisów ustawy o finansach publicznych.