Wyrok NSA z dnia 26 lutego 2019 r., sygn. II FSK 501/17

1. Nie jest obowiązkiem organu egzekucyjnego, aby przed zastosowaniem środków zabezpieczających przeprowadzał postępowanie w celu ustalenia wartości składników majątkowych celem możliwości zapewnienia wyboru. O naruszeniu zasady zastosowania najmniej uciążliwego środka egzekucyjnego dla zobowiązanego można mówić wówczas, jeżeli w toku postępowania zabezpieczającego zobowiązany wykaże, że zabezpieczenie należności przewyższało kwotę zobowiązania oraz wskaże do którego składnika majątkowego może być skierowana egzekucja. Organ egzekucyjny musi mieć w tym zakresie wybór.

2. Zaprzeczeniem treści zasady wynikającej z art. 7 § 2 u.p.e.a. byłoby takie postępowanie organów egzekucyjnych, a następnie sądów administracyjnych, które uzależniałoby prawidłowość zastosowanego środka egzekucyjnego od poglądu samego zobowiązanego, który mógłby wskazać na konieczność zastosowania tego środka, który nie został dotąd w stosunku do niego wykorzystany albo skierowana do niego egzekucja z góry skazana byłaby na niepowodzenie. Innymi słowy, aby organ mógł zastosować najmniej uciążliwy środek, musi mieć w tym zakresie wybór. Jeśli natomiast organ egzekucyjny ma do dyspozycji tylko konkretnie wymienione składniki majątkowe, które nie zabezpieczają kwoty zobowiązania, to wówczas mając na uwadze zasadę efektywności egzekucji administracyjnej nie tylko jest on uprawniony, ale i zobowiązany do zastosowania środków egzekucyjnych, a nie badania, który z nich jest najmniej uciążliwy dla zobowiązanego.